Καμένη γη θα αφήσει τυχόν έξοδος της χώρας από το ευρώ

απο την Ημερησία

Tου Θανάση Hλιοδροµίτη

H Eλλάδα όχι µόνο δεν πρόκειται να αποκτήσει µέρος της χαµένης της ανταγωνιστικότητας επιστρέφοντας σε µία αδύναµη και υποτιµηµένη δραχµή, αλλά ακόµη και τα «σενάρια επί χάρτου» υπονοµεύουν περαιτέρω δεινή θέση της ελληνικής οικονοµίας, παγώνουν ακόµη περισσότερο την αγορά και επιτείνουν τη φυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό.

Tα περί επιστροφής στη δραχµή είναι σενάρια που «πάνε γάντι» σε όσους αρέσκονται να κινδυνολογούν, επισηµαίνουν οµόφωνα παράγοντες της αγοράς, τονίζοντας ότι τα ελάχιστα αναµενόµενα πλεονεκτήµατα µιας τέτοιας κίνησης -αύξηση της ανταγωνιστικότητας των εξαγωγών και του τουρισµού- θα εξαλειφθούν σε µία νύχτα, υπό το βάρος ενός εξαιρετικά αδύναµου και χωρίς διεθνή ερείσµατα νοµίσµατος, που συν τοις άλλοις θα προκαλέσει έκρηξη του πληθωρισµού και εκτίναξη των επιτοκίων σε ύψη που «έχουµε ξεχάσει εδώ και 15 χρόνια».

«Tα σενάρια περί εξόδου από το ευρώ είναι καταστροφικά για τη χώρα και τους πολίτες», τονίζει επιγραµµατικά ο πρόεδρος του EBEA, K. Mίχαλος, τις πλέον ορατές και άµεσες συνέπειες µιας τέτοιας επιλογής.

• Eνόψει µιας ενδεχόµενης επιστροφής στη δραχµή, θα είχαµε απόσυρση καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες και τεράστια εκροή κεφαλαίων στο εξωτερικό.
• Για την αντιµετώπιση αυτής της αιµορραγίας θα χρειαζόταν η επιβολή ανώτατων ορίων για τις αναλήψεις από τις τράπεζες, κεφαλαιακών ελέγχων και περιορισµό σε όλες τις συναλλαγές µε χώρες του εξωτερικού, ακόµη και ορίων συναλλάγµατος για τα ταξίδια στο εξωτερικό.
• Οι ξένες τράπεζες θα διέκοπταν τις πιστώσεις, φοβούµενες ότι τα χρήµατά τους θα παγιδευτούν. Mία τέτοια κατάσταση θα έδινε τη χαριστική βολή στις επιχειρήσεις.

Όπως εκτιµά ο κ. Mίχαλος, υπό τις σηµερινές συνθήκες, η δραχµή θα ήταν υποτιµηµένη µέχρι και 50% σε σχέση µε το ευρώ. Aυτό είτε θα γινόταν αυτόµατα, είτε µέσω διαδοχικών υποτιµήσεων.

Mε κάθε υποτίµηση, ακριβότερες θα γινόταν και οι εισαγωγές. Καθώς ότι η χώρα µας εισάγει ένα µεγάλο µέρος των πρώτων υλών και των προϊόντων που καταναλώνει, η συρρίκνωση της µέσης αγοραστικής δύναµης των εργαζοµένων θα ήταν δραµατική.

H Eλλάδα επισηµαίνει ο πρόεδρος της ΓΣEBEE, Δ. Aσηµακόπουλος, είναι τουλάχιστον κατά 70% εξαρτώµενη από τις εισαγωγές. Tα τελευταία είκοσι χρόνια η παραγωγή πρώτων υλών και µηχανηµάτων έχει υποχωρήσει δραµατικά. Όπως προαναφέραµε, επτά στα δέκα προϊόντα που καταναλώνονται στη χώρα µας είναι εισαγόµενα, ενώ στις πρώτες ύλες η εξάρτηση από το εξωτερικό µπορεί να είναι ακόµη µεγαλύτερη. Mία ενδεχόµενη, λοιπόν, επιστροφή στη δραχµή θα προκαλέσει δραµατική άνοδο των τιµών των εισαγόµενων πρώτων υλών, µηχανηµάτων και µηχανολογικού εξοπλισµού. «Oι επενδύσεις και ο εκσυγχρονισµός των επιχειρήσεων θα γίνει πλέον ένα πολύ ακριβό σπορ», τονίζει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΓΣEBEE. «Θα πάµε σε µια µίζερη κατάσταση για πολλά χρόνια, µιας και κάθε άλλο παρά είµαστε µια αυτάρκης χώρα». Όµως, τα ελληνικά εξαγώγιµα προϊόντα θα γίνουν πιο φθηνά και πιο ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές. «Nαι, υπό την προϋπόθεση ότι θα παράγουµε και θα εξάγουµε», λέει ο Δ. Aσηµακόπουλος. Για να εξάγεις χρειάζεται καταρχήν να παράγεις προϊόντα, στη συνέχεια τα προϊόντα αυτά να είναι υψηλής ποιότητας. H ελληνική οικονοµία παράγει πλέον ελάχιστα, ενώ η υψηλή ποιότητα δεν µπορεί να επιτευχθεί χωρίς εκσυγχρονισµό των επιχειρήσεων. Oπότε, το επιχείρηµα των φθηνών εξαγόµενων προϊόντων µάλλον ακυρώνεται.

Tο ίδιο θα συµβεί και µε τον τουρισµό, καθώς η παροχή υψηλών τουριστικών υπηρεσιών απαιτεί επενδύσεις, οι οποίες και πάλι θα είναι πανάκριβες, λόγω του υποτιµηµένου εθνικού νοµίσµατος.

«Eξάλλου, δεν είµαστε εξαγωγική χώρα και θα χρειαστούµε πολλά χρόνια για να γίνουµε», επισηµαίνει µε τη σειρά του ο πρόεδρος του BEA, Π. Pαβάνης. Όµως, είµαστε έντονα εισαγωγική και στην περίπτωση της δραχµής θα ακριβύνουν δραµατικά τα εισαγόµενα προϊόντα, είτε αυτά είναι καταναλωτικά, είτε πρώτες ύλες, είτε εξοπλισµός.

Εισάγουµε τα πάντα

Tο σενάριο της επιστροφής στη δραχµή θα έστεκε ίσως να το συζητούσαµε αν είµαστε κυρίως εξαγωγική χώρα. Tώρα, όµως, τονίζει ο N. Γιαννέτος, µέλος της διοίκησης του Eµπορικού Συλλόγου Aθήνας, εισάγουµε σχεδόν τα πάντα. Kαι στην περίπτωση αυτή οι εισαγωγές θα γίνουν πανάκριβες, προκαλώντας µεγάλη αύξηση των τιµών και περαιτέρω µείωση των µισθών και εισοδηµάτων. Tο πιο ρεαλιστικό σήµερα θα ήταν να πετύχουµε τους δύο στόχους, δηλαδή να απαλλαγούµε από τα βάρη του Δηµοσίου και να ανακτήσουµε πόντους ανταγωνιστικότητας ώστε να αρχίσουµε να παράγουµε.

Στην εσωτερική αγορά, «η αναγκαστική εκτύπωση δραχµών θα οδηγούσε τον πληθωρισµό στα ύψη, µε αποτέλεσµα η δραχµή να χάνει την αξία της κάθε µέρα που περνά και οι πολίτες της να γίνονται στην ουσία φτωχότεροι από ποτέ», επισηµαίνει ο K. Mίχαλος. H άνοδος των τιµών θα είναι δραµατική, προσθέτει ο Δ. Aσηµακόπουλος, ενώ ο Π. Pαβάνης θεωρεί ότι µε την επαλήθευση ενός τέτοιου σεναρίου «θα µπούµε στη µέγγενη για 100 χρόνια αντί για 10 που µας έβαλαν σήµερα».

H τρίτη πλευρά είναι το εξωτερικό χρέος της χώρας. «Mε την υποτιµηµένη δραχµή θα χρειαστούµε τα διπλά λεφτά για να ξεπληρώσουµε τα χρέη», λέει ο Π. Pαβάνης.

Tο εξωτερικό χρέος της χώρας, που είναι εκφρασµένο σε ευρώ, εξηγεί ο K. Mίχαλος, θα αυξανόταν γεωµετρικά, ανάλογα µε τις υποτιµήσεις της δραχµής. Aκόµη και σε περίπτωση αναδιάρθρωσης, το ποσοστό του σε σχέση µε το AEΠ θα είναι κατά πολύ υψηλότερο σε σχέση µε το σηµερινό.

Kαλωσορίσατε στην κόλαση της δραχµής

Του Kώστα Tσαχάκη

O ασφαλέστερος και πιο γρήγορος δρόµος για να πτωχεύσει η Eλλάδα είναι η επιστροφή στη δραχµή.

Tο σενάριο αυτό το οποίο επαναφέρουν συχνά πυκνά στο τραπέζι ακαδηµαϊκοί και πολιτικοί κατά κύριο λόγο στο εξωτερικό -χωρίς να λείπουν, ωστόσο, και πολιτικοί παράγοντες της χώρας- απεύχονται οι Έλληνες επιχειρηµατίες και διαψεύδουν µε κάθε ευκαιρία στο οικονοµικό επιτελείο και την κυβέρνηση. Kι αυτό γιατί η έξοδος από το ευρώ, η επανάκαµψη της δραχµής και η υποτίµησή της θα είχαν ολέθρια αποτελέσµατα στο εισόδηµα µισθωτών και συνταξιούχων, στην κεφαλαιακή δοµή των εγχώριων τραπεζών, στη διαµόρφωση και εξυπηρέτηση του δηµοσίου χρέους και στην εύρυθµη λειτουργία των επιχειρήσεων, καθώς θα εξακόντιζαν το κόστος των εισαγωγών από τις οποίες είναι εξαρτηµένη κατά 70% η λειτουργία της οικονοµίας.Eιδικότερα οι οικονοµολόγοι υπογραµµίζουν πως για να είναι αποδοτική µία υποτίµηση αυτή θα πρέπει φθάσει το 40% µε 50%. Aς δούµε αναλυτικά ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις της:

Θα έπληττε το πραγµατικό εισόδηµα µισθωτών και συνταξιούχων σε ανάλογο της υποτίµησης ποσοστό, καθώς λόγω της κρίσης δεν υπάρχει το παραµικρό περιθώριο για µισθολογικές αυξήσεις, όπως γίνονταν παλαιότερα την περίοδο της δραχµής µετά από υποτιµήσεις. Eπιπρόσθετα, επειδή οι εισαγωγές θα γίνουν αυτόµατα πιο «ακριβές» θα προκύψει άλµα του πληθωρισµού, το οποίο οι αναλυτές υπολογίζουν ότι θα ξεπεράσει το 20%.

Eξέλιξη η οποία θα... ροκανίσει την ήδη εξασθενηµένη αγοραστική δύναµη των νοικοκυριών. Παράλληλα... υποτιµηµένες θα είναι οι καταθέσεις τους αλλά και τα υπόλοιπα περιουσιακά τους στοιχεία (π.χ. ακίνητα).

Θα έφερνε σε πλήρες αδιέξοδο τις τράπεζες. Kατά τη διάρκεια της προ υποτίµησης περιόδου, η φυγή των καταθέσεων στο εξωτερικό πιστεύεται πως θα έπαιρνε τη µορφή χιονοστιβάδας. Στη συνέχεια η υποτίµηση θα δηµιουργούσε ένα τεράστιο χάσµα µεταξύ ενεργητικού και παθητικού, καθώς τα χρέη των τραπεζών είναι σε ευρώ. Δεδοµένο θεωρείται το κλείσιµο των αγορών και το πάγωµα των χορηγήσεων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Mε δεδοµένο ότι η πραγµατική οικονοµία είναι εξαρτηµένη από τις εισαγωγές σε ποσοστό που προσεγγίζει το 70% η υποτίµηση θα προκαλούσε µία πρωτοφανή επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις και όπως αναφέρθηκε σηµαντική αύξηση των λιανικών τιµών. H Eλλάδα δεν εισάγει µόνο καταναλωτικά προϊόντα (τρόφιµα, ρούχα, ηλεκτρικές - ηλεκτρονικές συσκευές, αυτοκίνητα κ.α.) αλλά και πρώτες ύλες και µηχανολογικό εξοπλισµό για την εγχώρια παραγωγή. Άρα, οι αρνητικές επιδράσεις θα επηρέαζαν όλο το φάσµα της παραγωγής περιορίζοντας τη δυναµική των εξαγωγών, οι οποίες πρόσκαιρα θα τονωθούν από την υποτίµηση.

Tο δηµόσιο χρέος θα επιβαρύνοταν από την άµεση µετατροπή του σε υποτιµηµένο νόµισµα. Yπολογίζεται πως µε τα σηµερινά δεδοµένα θα απογειωνόταν εν ριπή οφθαλµού στο 200% του AEΠ, ποσοστό που κάνει την εξυπηρέτησή του απαγορευτική και τη στάση πληρωµών -δηλαδή την πτώχευση- αναπόφευκτη. Aρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι σήµερα που προσεγγίζει το 150% του AEΠ πολλοί οικονοµολόγοι µιλούν για την ανάγκη αναδιάρθρωσης του χρέους ή ελεγχόµενης πτώχευσης.

O µόνος κλάδος της οικονοµίας που θα µετρήσει κέρδη από πιθανή επιστροφή στη δραχµή και υποτίµηση του νοµίσµατος είναι ο τουρισµός, καθώς η Eλλάδα θα γίνει ένας πολύ «φθηνός» προορισµός για Eυρωπαίους και Aµερικανούς. Όµως, η ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος δεν θα έχει ουσιαστική επίδραση στην οικονοµία, η οποία όπως φάνηκε από τα παραπάνω δεδοµένα θα καταρρεύσει σε πολύ σύντοµο χρονικό διάστηµα.

Σενάρια χωρίς καµία θετική προοπτική

Nίκος Γιαννέτος //µέλος της διοίκησης του Eµπορικού Συλλόγου Aθήνας

Σενάρια του τύπου «επιστροφή στη δραχµή», δεν εκφράζουν καµία θετική προοπτική για τη χώρα και είναι εξόχως κινδυνολογικά. Ίσως στο µέλλον να συζητήσουµε µια επιστροφή στη δραχµή. Όταν θα δηµιουργήσουµε ισχυρή παραγωγική βάση, όταν γίνουµε κυρίως εξαγωγική χώρα, όταν... Σήµερα, όλες οι συγκυρίες είναι αρνητικές.

Παύλος Pαβάνης //πρόεδρος BEA

Kαι µόνο τα σχετικά σενάρια παγώνουν ακόµη περισσότερο την αγορά.. H επαλήθευσή τους θα διόγκωνε ακόµη περισσότερο το χρέος, θα δηµιουργούσε προβλήµατα στο εσωτερικό µε τον πληθωρισµό, θα βλέπαµε επιτόκια του 25% και 30% που βλέπαµε επί δραχµής. H προοπτική της δραχµής είναι καταστροφή. Aντίθετα, από µηδενική βάση θα πρέπει να ξαναδούµε τις εισαγωγές µας, στοχεύοντας όπου µπορούµε να τις αντικαταστήσουµε µε ελληνικά προϊόντα. Δηλαδή, να ανασυγκροτήσουµε την παραγωγική βάση της χώρας, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στη γεωργία (µε νέα δυναµικά προϊόντα),στην ενέργεια, στην ανακύκλωση και στη συνέχεια σε επιχειρήσεις πιο παραδοσιακών κλάδων, µε την προϋπόθεση ότι θα στραφούν έντονα προς τα έξω.

Δηµήτρης Aσηµακόπουλος // πρόεδρος ΓΣEBEE

H επιστροφή στη δραχµή είναι ένα φοβερό και σίγουρα απευκταίο σενάριο. Δεν είµαστε µία ισχυρή και εξωστρεφής οικονοµία, όπως η Σουηδία, για να αντέξουµε έξω από το ευρώ. Eιδικότερα για τις επιχειρήσεις, η υποτίµηση της δραχµής θα προκαλέσει µεγάλη αύξηση των τιµών των πρώτων υλών και του µηχανολογικού εξοπλισµού, που κατά το µεγαλύτερο µέρος τους εισάγονται, ενώ η αναπόφευκτη έκρηξη του πληθωρισµού θα κάνει πανάκριβο το δανεισµό των επιχειρήσεων και των καταναλωτών.

Kωνσταντίνος Mίχαλος // πρόεδρος EBEA

Προκαλούν όσοι ανακυκλώνουν αυτή τη συζήτηση. Tο µέλλον της Eλλάδας ταυτίζεται µε την παραµονή στο ευρώ και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητά της εντός της Eυρωζώνης. Για να γίνουν αυτά, θα πρέπει να προωθήσουµε έστω και τώρα τις αλλαγές και τις µεταρρυθµίσεις που δεν τολµήσαµε να αγγίξουµε όταν έπρεπε. O µόνος δρόµος για την έξοδο από την κρίση, όσο δύσκολος και αν φαίνεται, είναι αυτός που οδηγεί τη χώρα µπροστά. Όχι πίσω.