Αναρτήσεις
από τον Αγγελιοφόρο
ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΣ ΝΑΝΟΥ
Σε μία καταπράσινη περιοχή με λόφους, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Αργος Ορεστικό, στο νομό Καστοριάς, ο νεολιθικός οικισμός της Αυγής έχει αποκαλύψει τα τελευταία χρόνια πολλά από τα πανάρχαια μυστικά του, κρύβει όμως πολύ περισσότερα: Πώς ζούσαν οι άνθρωποι εκεί πριν από 7.500 χρόνια και πώς οργάνωναν την οικονομική και την κοινωνική ζωή τους; Τι καλλιεργούσαν; Πώς έθαβαν τους νεκρούς τους; ......
ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΣ ΝΑΝΟΥ
Σύνθεση με τέχνεργα κόσμησης από όστρακα, λίθους, πηλό και δόντι ελαφιού
Σε μία καταπράσινη περιοχή με λόφους, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Αργος Ορεστικό, στο νομό Καστοριάς, ο νεολιθικός οικισμός της Αυγής έχει αποκαλύψει τα τελευταία χρόνια πολλά από τα πανάρχαια μυστικά του, κρύβει όμως πολύ περισσότερα: Πώς ζούσαν οι άνθρωποι εκεί πριν από 7.500 χρόνια και πώς οργάνωναν την οικονομική και την κοινωνική ζωή τους; Τι καλλιεργούσαν; Πώς έθαβαν τους νεκρούς τους; ......
Οι απαντήσεις ξαφνιάζουν ακόμη και τους εξοικειωμένους στην ανασκαφική καθημερινότητα αρχαιολόγους που ασχολούνται με την έρευνα εκεί -πόσο μάλλον το κοινό, που έχει την ευκαιρία να επισκεφτεί το χώρο. Ενα φιλόδοξο πρόγραμμα, που βρίσκεται υπό σχεδιασμό, υπόσχεται να κάνει το «θαύμα» της Αυγής ακόμη πιο ελκυστικό και ενδιαφέρον στους επισκέπτες κάθε ηλικίας, με τη βοήθεια σύγχρονων οπτικοακουστικών μέσων και εκπαιδευτικών δράσεων.
«Στόχος μας είναι να γίνουν ζωντανοί οι χώροι και να προσελκύεται σε σταθερή βάση ο κόσμος, όχι να κάνει απλώς μία επίσκεψη και να φεύγει. Να ξανάρχεται», τονίζει στον «ΑτΚ» η αρχαιολόγος της ΙΖ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Γεωργία Στρατούλη, υπεύθυνη εδώ και χρόνια της ανασκαφικής έρευνας στο νεολιθικό οικισμό της Αυγής. Σε σύγκριση με τα λαμπρά δείγματα της κλασικής αρχαιότητας, περίτεχνα γλυπτά, κοσμήματα και κτιριακά συγκροτήματα, που εντοπίζονται σε ολόκληρη την Ελλάδα, τα κατάλοιπα της προϊστορικής περιόδου φαντάζουν λιγότερο ενδιαφέροντα, κάπως σαν «φτωχοί συγγενείς» -συχνά ακόμη και στα μάτια των ίδιων των αρχαιολόγων. Αυτό είναι πεπεισμένη η κ. Στρατούλη ότι μπορεί να αλλάξει. Μία μικροσκοπική λίθινη σφραγίδα της 6ης χιλιετίας π.Χ., μία αποθήκη με χιλιάδες απανθρακωμένους σπόρους σιταριού ή φακής, τα απομεινάρια από ένα προϊστορικό φουρνάκι μπορούν να γίνουν αφορμές για πολλά ερωτήματα κι άλλες τόσες απαντήσεις. «Η προϊστορία προσφέρεται πολλαπλώς για να δημιουργείς διαφορετικές αναγνώσεις και προσεγγίσεις, σου δίνει την ευκαιρία να αφηγηθείς πολλές μικρές ενδιαφέρουσες ιστορίες», εξηγεί η αρχαιολόγος.
Οικισμός με 1.000 χρόνια ζωής
Ο οικισμός της Αυγής ιδρύθηκε πριν από 7.500 χρόνια (γύρω στο 5650 π.Χ.). Στη διάρκεια των περίπου 1.000 χρόνων ζωής του αναπτύχθηκε σε επιφάνεια 50-60 στρεμμάτων και οριοθετούνταν περιμετρικά από τάφρους. Το ευρύτερο οικοσύστημα της θέσης περιλάμβανε ορεινές και ημιορεινές περιοχές, κοιλάδες και παρόχθιες ζώνες. Στο τοπίο κυριαρχούσαν δάση με βελανιδιές και μαύρη πεύκη, αλλά και υγρόφιλη βλάστηση με ιτιές και φτελιές.
Το περιβάλλον ευνοούσε τη γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή, την καλλιέργεια δημητριακών και οσπρίων (σιτάρι, λαθούρι, φακή), καθώς και τη βοσκή οικοδίαιτων ζώων. Ακόμη, τη συλλογή καρπών και φρούτων (σύκα, βατόμουρα, κράνα), το κυνήγι και το ψάρεμα, αλλά και την προμήθεια πρώτων υλών για δόμηση (οικήματα, φούρνοι) και κατασκευή εργαλείων και σκευών (λεπίδες δρεπανιών, μυλόλιθοι, πελέκεις, αγγεία).
Η ανασκαφική διερεύνηση του απειλούμενου από τη μηχανική καλλιέργεια νεολιθικού οικισμού της Αυγής άρχισε το 2002 από τη ΙΖ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και συνεχίζεται σήμερα από την ΚΘ΄ ΕΠΚΑ. Από το 2005 έχει εξελιχθεί σε διεπιστημονικό ανασκαφικό-ερευνητικό πρόγραμμα με την υποστήριξη του ΥΠΠΟ, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Καστοριάς και του δήμου Αγίας Τριάδας και μέσω δύο χρηματοδοτικών προγραμμάτων (Intereg 3 και «Πίνδος»), ενώ βοήθησε χορηγικά το Ιδρυμα Ψύχα. Η χρηματοδότηση των μελετών για την ανάδειξη οικισμού έγινε από το πρόγραμμα «Θησέας» με φορείς υλοποίησης τους δήμους Αργους Ορεστικού και Αγίας Τριάδας.
Οι ανασκαφές στην Αυγή πραγματοποιούνται επί του παρόντος σε έκταση 2.000 τ.μ. και φέρνουν στο φως ενδιαφέροντα στοιχεία της χωροοργάνωσης του οικισμού κατά την 6η και την 5η χιλιετία.Τα αποκαλυπτόμενα κατάλοιπα των αρχιτεκτονικών και άλλων κατασκευών ανήκουν σε δύο -τουλάχιστον- στρωματογραφικά διακριτές οικιστικές φάσεις, που η καθεμία συνίσταται από αρκετά επεισόδια της εντατικής χρήσης του χώρου.
Στις παλαιότερες φάσεις του οικισμού ανήκουν οικοδομικά λείψανα (καμένα πλιθιά και πηλόμαζες με αποτυπώματα ξύλων, επιχρίσματα, οπές πασάλων) από την κατάρρευση της ανωδομής (τοίχοι, πατάρια, στέγες) έξι τουλάχιστον ανεξάρτητων και ευρύχωρων οικημάτων. Στο εσωτερικό τους αποθηκεύονταν αγροτικά και άλλα προϊόντα, ενώ μεταξύ τους υπήρχαν υπαίθριοι και ημιυπαίθριοι χώροι με θερμικές κατασκευές (π.χ. φούρνοι), σκεύη και εργαλεία (π.χ. αγγεία, τριβεία) για επεξεργασία -μεταξύ άλλων- σιτηρών και παρασκευή τροφής.
Στα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της 5ης χιλιετίας αποτυπώνονται διαφορετικές πρακτικές δόμησης, ίσως και οργάνωσης του χώρου. Εχουν αποκαλυφθεί κατάλοιπα αρκετών ανεξάρτητων κτιρίων ορθογώνιας κάτοψης, αλλά κι ένα ελλειψοειδές, με επιφάνεια από 70 μέχρι 85 τ.μ., αλλά και άνδηρα/περίβολοι μεταξύ των κτιρίων.
Πολλά περιθώρια για περαιτέρω διερεύνηση φαίνεται να υπόσχονται οι ταφικές πρακτικές του οικισμού. Σε οικιστική φάση της 5ης χιλιετίας και σε επαφή σχεδόν με τη ζώνη άροσης, σε έκταση περίπου 3 τ.μ., αποκαλύφθηκαν δέκα μικρά αγγεία, που περιείχαν μικρή ποσότητα καμένων ανθρώπινων οστών. Σύμφωνα με την οστεοαρχαιολόγο Σέβη Τριανταφύλλου, ο εξαιρετικά υψηλός βαθμός αποσπασματικότητας των οστών, η έλλειψη χρωματικής διαφοροποίησής τους, όπως και η παρουσία χαρακτηριστικών ρωγμώσεων και παραμορφώσεων σε αυτά, και επιπλέον η απουσία στάχτης από το περιεχόμενο των ταφικών αγγείων οφείλονται στην επενέργεια υψηλών θερμοκρασιών, που είχαν ως αποτέλεσμα την τέλεια καύση των νεκρών.
Μετά την αποτέφρωση του πτώματος φαίνεται ότι έγινε η τοποθέτηση στα ταφικά αγγεία ενός τμήματος -και όχι του συνόλου- των οστών που είχαν απομείνει. Στο επόμενο στάδιο του εν λόγω τελετουργικού, τα ταφικά αγγεία εναποτέθηκαν στον επιλεγμένο χώρο του οικισμού. Στη συνέχεια, καθένα χωριστά καλύφθηκε με στρώσεις από θραύσματα αγγείων.
«Με ανοιχτά ακόμη αρκετά ερωτήματα για την ερμηνεία του υπό συζήτηση αρχαιολογικού συνόλου, αρκούμαστε προς το παρόν στη διαπίστωση ότι οι κάτοικοι του νεολιθικού οικισμού της Αυγής επέλεξαν κάποια στιγμή να αφιερώσουν ένα συγκεκριμένο σημείο του οικισμού σε μια τελετουργική δραστηριότητα ενταφιασμού για ορισμένα από τα μέλη του», τονίζει η κ. Στρατούλη.
Πρόγραμμα ανάδειξης
Την προστασία και την ανάδειξη του νεολιθικού οικισμού της Αυγής προβλέπει ένα καινούργιο πρόγραμμα που ήδη έχει πάρει έγκριση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και αναμένει την ένταξή του στο ΕΣΠΑ. Εφόσον το πρόγραμμα ενταχθεί, θα γίνει πραγματικότητα ένα τμήμα από τους φιλόδοξους σχεδιασμούς της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Μεταξύ άλλων, θα διαμορφωθεί στέγαστρο προστασίας του αρχαιολογικού χώρου (τμήμα των δομών του δυτικού τομέα της ανασκαφής) που θα εκτείνεται σε περίπου 1.000 τ.μ., ενώ επίσης θα διαμορφωθούν διαδρομές επισκεπτών και θα γίνουν κτιριακές υποδομές (κτίσμα εισόδου, πωλητήριο, αίθουσα προβολών). «Στόχος μας είναι να παρουσιάζουμε ψηφιακές προβολές προκειμένου να εισάγουμε τον επισκέπτη στο τι πρόκειται να δει στον αρχαιολογικό χώρο. Χρειάζεται να συζητήσεις με τον επισκέπτη. Αν απλώς τον αφήσεις να περιηγηθεί στο χώρο αβοήθητος, δεν θα καταλάβει πολλά πράγματα», παρατηρεί η κ. Στρατούλη.
Ως επόμενο βήμα, στόχος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είναι η δημιουργία ενός διαδραστικού αρχαιολογικού πάρκου. «Η έκταση του νεολιθικού οικισμού είναι 50 στρέμματα, είναι οριοθετημένος οικισμός. Ονειρευόμαστε να επεκτείνουμε το στενό χώρο του οικισμού και δυτικότερα, ώστε να δημιουργήσουμε υποδομές αποθήκευσης και συντήρησης αρχαιολογικού υλικού», εξηγεί η υπεύθυνη αρχαιολόγος. Εφόσον το σχέδιο για τη δημιουργία διαδραστικού αρχαιολογικού πάρκου υλοποιηθεί, ο επισκέπτης θα μπορεί όχι μόνο να περιηγείται στο κομμάτι του οικισμού που έχει έρθει στο φως αλλά και να παρακολουθεί την ανασκαφή που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σε αγροτική αποθήκη που βρίσκεται δυτικά των τάφρων υπάρχουν σχέδια για την ανακατασκευή της και τη δημιουργία μεγάλου εκθεσιακού χώρου που θα στεγάζει και εκπαιδευτικές χρήσεις. Οσο δε για το πιο φιλόδοξο σχέδιο των αρχαιολόγων; «Στο νότιο τμήμα του οικισμού, σε περιοχή που έχει διαβρωθεί λόγω χειμάρρου, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας βιωματικός χώρος για τους επισκέπτες, που θα περιλαμβάνει ακόμη και τη δυνατότητα παραγωγής τροφής. Μεταξύ άλλων, θα μπορούσαν να γίνουν ανακατασκευές εργαλείων, να φτιαχτούν προϊστορικά φουρνάκια και να υιοθετηθεί χώρος καλλιεργειών από σχολεία. «Τα παιδιά θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τα ίδια στα πρότυπα των νεολιθικών κατοίκων, να παρακολουθήσουν τον κύκλο ανάπτυξης των σιτηρών για παράδειγμα, να θερίσουν, να μαγειρέψουν στα φουρνάκια. Δε θέλουμε να κρατάμε το κοινό μακριά, αλλά να τους λέμε ''αγγίζετε''», καταλήγει η κ. Στρατούλη.
«Στόχος μας είναι να γίνουν ζωντανοί οι χώροι και να προσελκύεται σε σταθερή βάση ο κόσμος, όχι να κάνει απλώς μία επίσκεψη και να φεύγει. Να ξανάρχεται», τονίζει στον «ΑτΚ» η αρχαιολόγος της ΙΖ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Γεωργία Στρατούλη, υπεύθυνη εδώ και χρόνια της ανασκαφικής έρευνας στο νεολιθικό οικισμό της Αυγής. Σε σύγκριση με τα λαμπρά δείγματα της κλασικής αρχαιότητας, περίτεχνα γλυπτά, κοσμήματα και κτιριακά συγκροτήματα, που εντοπίζονται σε ολόκληρη την Ελλάδα, τα κατάλοιπα της προϊστορικής περιόδου φαντάζουν λιγότερο ενδιαφέροντα, κάπως σαν «φτωχοί συγγενείς» -συχνά ακόμη και στα μάτια των ίδιων των αρχαιολόγων. Αυτό είναι πεπεισμένη η κ. Στρατούλη ότι μπορεί να αλλάξει. Μία μικροσκοπική λίθινη σφραγίδα της 6ης χιλιετίας π.Χ., μία αποθήκη με χιλιάδες απανθρακωμένους σπόρους σιταριού ή φακής, τα απομεινάρια από ένα προϊστορικό φουρνάκι μπορούν να γίνουν αφορμές για πολλά ερωτήματα κι άλλες τόσες απαντήσεις. «Η προϊστορία προσφέρεται πολλαπλώς για να δημιουργείς διαφορετικές αναγνώσεις και προσεγγίσεις, σου δίνει την ευκαιρία να αφηγηθείς πολλές μικρές ενδιαφέρουσες ιστορίες», εξηγεί η αρχαιολόγος.
Οικισμός με 1.000 χρόνια ζωής
Ο οικισμός της Αυγής ιδρύθηκε πριν από 7.500 χρόνια (γύρω στο 5650 π.Χ.). Στη διάρκεια των περίπου 1.000 χρόνων ζωής του αναπτύχθηκε σε επιφάνεια 50-60 στρεμμάτων και οριοθετούνταν περιμετρικά από τάφρους. Το ευρύτερο οικοσύστημα της θέσης περιλάμβανε ορεινές και ημιορεινές περιοχές, κοιλάδες και παρόχθιες ζώνες. Στο τοπίο κυριαρχούσαν δάση με βελανιδιές και μαύρη πεύκη, αλλά και υγρόφιλη βλάστηση με ιτιές και φτελιές.
Το περιβάλλον ευνοούσε τη γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή, την καλλιέργεια δημητριακών και οσπρίων (σιτάρι, λαθούρι, φακή), καθώς και τη βοσκή οικοδίαιτων ζώων. Ακόμη, τη συλλογή καρπών και φρούτων (σύκα, βατόμουρα, κράνα), το κυνήγι και το ψάρεμα, αλλά και την προμήθεια πρώτων υλών για δόμηση (οικήματα, φούρνοι) και κατασκευή εργαλείων και σκευών (λεπίδες δρεπανιών, μυλόλιθοι, πελέκεις, αγγεία).
Η ανασκαφική διερεύνηση του απειλούμενου από τη μηχανική καλλιέργεια νεολιθικού οικισμού της Αυγής άρχισε το 2002 από τη ΙΖ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και συνεχίζεται σήμερα από την ΚΘ΄ ΕΠΚΑ. Από το 2005 έχει εξελιχθεί σε διεπιστημονικό ανασκαφικό-ερευνητικό πρόγραμμα με την υποστήριξη του ΥΠΠΟ, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Καστοριάς και του δήμου Αγίας Τριάδας και μέσω δύο χρηματοδοτικών προγραμμάτων (Intereg 3 και «Πίνδος»), ενώ βοήθησε χορηγικά το Ιδρυμα Ψύχα. Η χρηματοδότηση των μελετών για την ανάδειξη οικισμού έγινε από το πρόγραμμα «Θησέας» με φορείς υλοποίησης τους δήμους Αργους Ορεστικού και Αγίας Τριάδας.
Οι ανασκαφές στην Αυγή πραγματοποιούνται επί του παρόντος σε έκταση 2.000 τ.μ. και φέρνουν στο φως ενδιαφέροντα στοιχεία της χωροοργάνωσης του οικισμού κατά την 6η και την 5η χιλιετία.Τα αποκαλυπτόμενα κατάλοιπα των αρχιτεκτονικών και άλλων κατασκευών ανήκουν σε δύο -τουλάχιστον- στρωματογραφικά διακριτές οικιστικές φάσεις, που η καθεμία συνίσταται από αρκετά επεισόδια της εντατικής χρήσης του χώρου.
Στις παλαιότερες φάσεις του οικισμού ανήκουν οικοδομικά λείψανα (καμένα πλιθιά και πηλόμαζες με αποτυπώματα ξύλων, επιχρίσματα, οπές πασάλων) από την κατάρρευση της ανωδομής (τοίχοι, πατάρια, στέγες) έξι τουλάχιστον ανεξάρτητων και ευρύχωρων οικημάτων. Στο εσωτερικό τους αποθηκεύονταν αγροτικά και άλλα προϊόντα, ενώ μεταξύ τους υπήρχαν υπαίθριοι και ημιυπαίθριοι χώροι με θερμικές κατασκευές (π.χ. φούρνοι), σκεύη και εργαλεία (π.χ. αγγεία, τριβεία) για επεξεργασία -μεταξύ άλλων- σιτηρών και παρασκευή τροφής.
Στα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της 5ης χιλιετίας αποτυπώνονται διαφορετικές πρακτικές δόμησης, ίσως και οργάνωσης του χώρου. Εχουν αποκαλυφθεί κατάλοιπα αρκετών ανεξάρτητων κτιρίων ορθογώνιας κάτοψης, αλλά κι ένα ελλειψοειδές, με επιφάνεια από 70 μέχρι 85 τ.μ., αλλά και άνδηρα/περίβολοι μεταξύ των κτιρίων.
Πολλά περιθώρια για περαιτέρω διερεύνηση φαίνεται να υπόσχονται οι ταφικές πρακτικές του οικισμού. Σε οικιστική φάση της 5ης χιλιετίας και σε επαφή σχεδόν με τη ζώνη άροσης, σε έκταση περίπου 3 τ.μ., αποκαλύφθηκαν δέκα μικρά αγγεία, που περιείχαν μικρή ποσότητα καμένων ανθρώπινων οστών. Σύμφωνα με την οστεοαρχαιολόγο Σέβη Τριανταφύλλου, ο εξαιρετικά υψηλός βαθμός αποσπασματικότητας των οστών, η έλλειψη χρωματικής διαφοροποίησής τους, όπως και η παρουσία χαρακτηριστικών ρωγμώσεων και παραμορφώσεων σε αυτά, και επιπλέον η απουσία στάχτης από το περιεχόμενο των ταφικών αγγείων οφείλονται στην επενέργεια υψηλών θερμοκρασιών, που είχαν ως αποτέλεσμα την τέλεια καύση των νεκρών.
Μετά την αποτέφρωση του πτώματος φαίνεται ότι έγινε η τοποθέτηση στα ταφικά αγγεία ενός τμήματος -και όχι του συνόλου- των οστών που είχαν απομείνει. Στο επόμενο στάδιο του εν λόγω τελετουργικού, τα ταφικά αγγεία εναποτέθηκαν στον επιλεγμένο χώρο του οικισμού. Στη συνέχεια, καθένα χωριστά καλύφθηκε με στρώσεις από θραύσματα αγγείων.
«Με ανοιχτά ακόμη αρκετά ερωτήματα για την ερμηνεία του υπό συζήτηση αρχαιολογικού συνόλου, αρκούμαστε προς το παρόν στη διαπίστωση ότι οι κάτοικοι του νεολιθικού οικισμού της Αυγής επέλεξαν κάποια στιγμή να αφιερώσουν ένα συγκεκριμένο σημείο του οικισμού σε μια τελετουργική δραστηριότητα ενταφιασμού για ορισμένα από τα μέλη του», τονίζει η κ. Στρατούλη.
Πρόγραμμα ανάδειξης
Την προστασία και την ανάδειξη του νεολιθικού οικισμού της Αυγής προβλέπει ένα καινούργιο πρόγραμμα που ήδη έχει πάρει έγκριση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και αναμένει την ένταξή του στο ΕΣΠΑ. Εφόσον το πρόγραμμα ενταχθεί, θα γίνει πραγματικότητα ένα τμήμα από τους φιλόδοξους σχεδιασμούς της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.
Μεταξύ άλλων, θα διαμορφωθεί στέγαστρο προστασίας του αρχαιολογικού χώρου (τμήμα των δομών του δυτικού τομέα της ανασκαφής) που θα εκτείνεται σε περίπου 1.000 τ.μ., ενώ επίσης θα διαμορφωθούν διαδρομές επισκεπτών και θα γίνουν κτιριακές υποδομές (κτίσμα εισόδου, πωλητήριο, αίθουσα προβολών). «Στόχος μας είναι να παρουσιάζουμε ψηφιακές προβολές προκειμένου να εισάγουμε τον επισκέπτη στο τι πρόκειται να δει στον αρχαιολογικό χώρο. Χρειάζεται να συζητήσεις με τον επισκέπτη. Αν απλώς τον αφήσεις να περιηγηθεί στο χώρο αβοήθητος, δεν θα καταλάβει πολλά πράγματα», παρατηρεί η κ. Στρατούλη.
Ως επόμενο βήμα, στόχος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είναι η δημιουργία ενός διαδραστικού αρχαιολογικού πάρκου. «Η έκταση του νεολιθικού οικισμού είναι 50 στρέμματα, είναι οριοθετημένος οικισμός. Ονειρευόμαστε να επεκτείνουμε το στενό χώρο του οικισμού και δυτικότερα, ώστε να δημιουργήσουμε υποδομές αποθήκευσης και συντήρησης αρχαιολογικού υλικού», εξηγεί η υπεύθυνη αρχαιολόγος. Εφόσον το σχέδιο για τη δημιουργία διαδραστικού αρχαιολογικού πάρκου υλοποιηθεί, ο επισκέπτης θα μπορεί όχι μόνο να περιηγείται στο κομμάτι του οικισμού που έχει έρθει στο φως αλλά και να παρακολουθεί την ανασκαφή που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σε αγροτική αποθήκη που βρίσκεται δυτικά των τάφρων υπάρχουν σχέδια για την ανακατασκευή της και τη δημιουργία μεγάλου εκθεσιακού χώρου που θα στεγάζει και εκπαιδευτικές χρήσεις. Οσο δε για το πιο φιλόδοξο σχέδιο των αρχαιολόγων; «Στο νότιο τμήμα του οικισμού, σε περιοχή που έχει διαβρωθεί λόγω χειμάρρου, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας βιωματικός χώρος για τους επισκέπτες, που θα περιλαμβάνει ακόμη και τη δυνατότητα παραγωγής τροφής. Μεταξύ άλλων, θα μπορούσαν να γίνουν ανακατασκευές εργαλείων, να φτιαχτούν προϊστορικά φουρνάκια και να υιοθετηθεί χώρος καλλιεργειών από σχολεία. «Τα παιδιά θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τα ίδια στα πρότυπα των νεολιθικών κατοίκων, να παρακολουθήσουν τον κύκλο ανάπτυξης των σιτηρών για παράδειγμα, να θερίσουν, να μαγειρέψουν στα φουρνάκια. Δε θέλουμε να κρατάμε το κοινό μακριά, αλλά να τους λέμε ''αγγίζετε''», καταλήγει η κ. Στρατούλη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου