Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΑΛΙ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΑΝ

απο το ΠΑΡΟΝ της Κυριακής

Γράφει ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ Πρέσβυς ε.τ.

Επείγονται για «λύση» στο Κυπριακό οι υποστηρικτές της εντάξεως της Τουρκίας στην ΕΕ

Θα πρέπει στο σημείο αυτό να υπογραμμισθεί επίσης ότι, στη σημερινή συγκυρία, οι χώρες που υποστηρίζουν την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ έχουν δραστηριοποιηθεί ιδιαίτερα. Εκτιμούν ότι αν δεν υπάρξει γρήγορα μια καταλυτική εξέλιξη προς αυτήν την κατεύθυνση, ενδέχεται να χαθεί η Τουρκία για την Ευρώπη και τη Δύση, ακολουθώντας τον δικό της ανεξάρτητο δρόμο περιφερειακής δυνάμεως, σε στενότερη προσέγγιση με τον μουσουλμανικό κόσμο. 

Από την άποψη αυτή είναι ενδεικτικό το κοινό άρθρο των υπουργών Εξωτερικών της Αγγλίας, της Ιταλίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας, που δημοσιεύτηκε στους «Τάιμς» της Νέας Υόρκης την παραμονή του πρόσφατου Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Οι τέσσερις υπουργοί επαναβεβαίωσαν σ' αυτό την υποστήριξή τους στην ένταξη της Τουρκίας και κάλεσαν τους ομολόγους τους στην ΕΕ να κάνουν προς την κατεύθυνση αυτή καθετί το δυνατό ώστε «να μην είναι η ΕΕ που θα στρέψει την πλάτη της στην Τουρκία»! 

Με τη λογική αυτή, αποδίδουν μεγάλη σημασία και στην «επίλυση» του Κυπριακού, που θα ήρε ένα σημαντικό εμπόδιο από τον ευρωπαϊκό δρόμο της Τουρκίας και θα μετέτρεπε το Κυπριακό από εμπόδιο σε διπλωματικό χαρτί υπέρ της εντάξεώς της. Εφόσον όμως η Τουρκία παραμένει πλήρως αδιάλλακτη και δεν προβαίνει ούτε στις ελάχιστες αναγκαίες παραχωρήσεις για την επίτευξη συμφωνίας, είναι έτοιμες να δείξουν πάλι κατανόηση και να δεχθούν ως δεύτερη γραμμή την αποενοχοποίηση της Τουρκίας και την αποσύνδεση της εντάξεώς της από το Κυπριακό. 

Υπάρχουν με τα δεδομένα αυτά προοπτικές για αποδεκτή λύση; 

Τι σημαίνουν οι δηλώσεις για «πρόοδο» στο κεφάλαιο της οικονομίας; 

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, είναι βάσιμος ο φόβος ότι ο εγκλωβισμός σε μια διαδικασία χρονοδιαγράμματος εντατικοποιημένων συνομιλιών, με επικρεμάμενη την άτυπη επιδιαιτησία Μπαν Κι Μουν, δεν προοιωνίζεται τίποτε καλό για την ελληνική πλευρά. 

Ενδεικτική είναι η ανακοίνωση «προόδου» στο κεφάλαιο της οικονομίας από τον πολυπράγμονα Ντάουνερ, ειδικό σύμβουλο για το Κυπριακό του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Γιατί, πρώτα απ' όλα, έγινε πάλι επιστροφή στο υποτιθέμενο «εύκολο» κεφάλαιο της οικονομίας από το δύσκολο των περιουσιών; Σε τι συνίσταται ακριβώς, κατά δεύτερο λόγο, η νέα «πρόοδος»; 

Για να εκτιμήσει κανείς τα συγκεκριμένα δεδομένα σ' αυτό το κεφάλαιο, είναι αναγκαίο να δούμε επιγραμματικά ποιες ήταν μέχρι προσφάτως οι διεκδικήσεις και οι θέσεις της τουρκικής πλευράς, όπως αναφέρονται στα έγγραφα που διέρρευσαν από το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του ειδικού συμβούλου Ντάουνερ και δημοσιεύθηκαν στο βιβλίο «Σημαδεμένη τράπουλα» των Α. Αιμιλιανίδη, Μ. Κοντού και Γ. Κέντα. 

Η τουρκική πλευρά προβάλλει 

συνομοσπονδιακές θέσεις και 

στην οικονομία

Γενικά, η τουρκική πλευρά: 

• Επιμένει ανυποχώρητα σε όλες τις σχετικές πρόνοιες του Σχεδίου 

Ανάν. 

• Διεκδικεί συστηματικά μακρές και σε ορισμένες περιπτώσεις απροσδιορίστου διάρκειας μεταβατικές περιόδους και παρεκκλίσεις από το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

• Διεκδικεί ανεξάρτητη απευθείας διαπραγμάτευση με την ΕΕ για την εφαρμογή στα κατεχόμενα του ευρωπαϊκού κεκτημένου. 

• Διεκδικεί «ισότιμο» ρόλο και θεσμικά ομοσπονδιακά όργανα και ζητά θεσμική διάκριση υπέρ της τουρκικής πλευράς στην κατανομή των ομοσπονδιακών κονδυλίων, διεκδικώντας όμως ταυτόχρονα την αυτόνομη διαχείρισή τους. 

Ειδικότερα:

α) Ζητά την ύπαρξη κοντά στο ευρώ της τουρκικής λίρας κατά τη μεταβατική περίοδο. Την παράλληλη δηλαδή κυκλοφορία δύο νομισμάτων. Το αίτημα αυτό θέτει αμέσως το θέμα της τιμής στην οποία θα ανταλλάσσεται η τουρκική λίρα. Θέτει επίσης το θέμα της λειτουργίας του τουρκοκυπριακού τραπεζικού συστήματος, το οποίο, στο μεγαλύτερο μέρος του, αντιμετωπίζει τεράστια ελλείμματα που προσεγγίζουν τη χρεοκοπία. 

β) Ζητά να έχει την ευθύνη της εφαρμογής στα κατεχόμενα του ευρωπαϊκού κεκτημένου και της εναρμονίσεως της τουρκοκυπριακής οικονομίας μ' αυτό, με διαδικασία διαπραγματεύσεων, κεφάλαιο με κεφάλαιο, με την ΕΕ, όπως απαιτείται για τις υπό ένταξη χώρες. Ζητά επίσης γι' αυτό τετραετή μεταβατική περίοδο. 

γ) Ζητά να παραχωρηθεί αμέσως σε όλους του τούρκους υπηκόους ειδική προνομιακή σχέση ελευθερίας κινήσεως και εγκαταστάσεως, για λόγους δήθεν ισορροπίας με το αντίστοιχο δικαίωμα των ελλήνων υπηκόων, που είναι πολίτες της ΕΕ.

δ) Ζητά το αποθεματικό της Κεντρικής Τράπεζας, που είναι ο συσσωρευμένος πλούτος του Ελληνισμού της Κύπρου, να ανήκει «ισοτίμως» στις δύο συνιστώσες πολιτείες. Ανάλογες αξιώσεις διατυπώνονται επίσης σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της Κεντρικής Τράπεζας, στο πνεύμα της «ισότιμης» μοιρασιάς. 

ε) Απορρίπτει κάθε ιδέα ανεξάρτητης αξιολογήσεως των τουρκοκυπριακών τραπεζών και επιμένει σε δική της αυτόνομη αξιολόγηση. 

στ) Ζητά να επωμισθεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, δηλαδή κατά συντριπτική πλειοψηφία η ελληνική πλευρά, το μεγαλύτερο κόστος των αποζημιώσεων των ελληνοκυπριακών περιουσιών που δεν θα επιστραφούν, και γενικά το λεγόμενο «κόστος της λύσεως».