Δεν έβαλαν βέτο, έμειναν οι γκρίζες ζώνες

απο την Ελευθεροτυπία

Της ΚΥΡΑΣ ΑΔΑΜ

Προσφάτως η Ελλάδα αποχώρησε από τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση αεράμυνας Noble-aspect 2010 επειδή το ΝΑΤΟ απέρριψε τη θέση της Ελλάδας και δεν συμπεριέλαβε στην άσκηση τα νησιά του Αν. Αιγαίου και κυρίως τις αεροπορικές δυνάμεις (αεροδρόμιο-ραντάρ) της Λήμνου.

Το έγγραφο 1 (αριστερά), εμπιστευτικό του ΝΑΤΟ, δείχνει την υιοθέτηση των τουρκικών απαιτήσεων από τη συμμαχία. Το έγγραφο 2 (πάνω δεξιά) είναι τουρκική επιστολή του 1998 προς τον γ.γ. Χαβιέ Σολάνα. Επιμένει ιδιαίτερα για τη Λήμνο. Το έγγραφο 3 (κάτω δεξιά), ελληνική επιστολή προς τον γ.γ. το 1998, περιέχει τις ελληνικές θέσεις

Κατ' αυτόν τον τρόπο το ΝΑΤΟ εφάρμοσε κατά γράμμα τη διαταγή του 2006 (που απαγορεύει στα ελληνικά αεροσκάφη για σκοπούς ΝΑΤΟ να προσεγγίζουν εγγύτερα των 6 ν.μ. από τα νησιά του Αν. Αιγαίου, να πετάνε πάνω από αυτά και να προσγειώνονται σ' αυτά) και δεν συμπεριέλαβε τα 7 F16 τα οποία εδρεύουν στο αεροδρόμιο της Λήμνου να προσγειώνονται και να απογειώνονται από το αεροδρόμιο αυτό για να συμμετάσχουν στην άσκηση. Το ίδιο έπραξε το ΝΑΤΟ και για το στρατιωτικό ραντάρ της Λήμνου και δεν το συμπεριέλαβε στην άσκηση.

Η ελληνική αποχώρηση από τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση δεν αποτελεί λύση, απλώς καταγράφει την πολιτική αδυναμία διαχείρισης της ανάκλησης της απαράδεκτης διαταγής του ΝΑΤΟ, η οποία ευθέως θέτει θέμα ακεραιότητας της ελληνικής κυριαρχίας για όλα τα νησιά του Αν. Αιγαίου.

Το θέμα της διαταγής του ΝΑΤΟ (AEGEAN POLICY 26/8/2006) η οποία δημιουργεί καθεστώς γκρίζας ζώνης για τα νησιά του Αν. Αιγαίου και θέτει σε ευθεία αμφισβήτηση την ελληνική κυριαρχία για την υφαλοκρηπίδα, την ΑΟΖ, τη ζώνη αλιείας, την περιοχή έρευνας και διάσωσης και τα χωρικά ύστατα, έχει αφετηρία το 1995.

Λόγω αδυναμίας

Τη χρονιά εκείνη, λόγω αδράνειας και αδυναμίας τής τότε κυβέρνησης, η Τουρκία πέτυχε ώστε το ΝΑΤΟ να αποδεχθεί ότι τα νησιά του Αν. Αιγαίου τελούν υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης, όπως φαίνεται στο έγγραφο (1) που παρουσιάζει η «Ε».

Στο έγγραφο αυτό, που αποτελεί οδηγία του ανώτατου διοικητή των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ, αναφέρονται ονομαστικά τα νησιά του Αν. Αιγαίου ως αποστρατιωτικοποιημένα.

Αυτή ήταν η αφετηρία για να φτάσουμε στη διαταγή του AEGEAN POLICY 26/8/2006.

Εκτοτε η Τουρκία ουδέποτε έκανε πίσω από τη «σταθερή τουρκική θέση» σύμφωνα με την οποία δεν δέχεται την άμεση ή έμμεση συμπερίληψη στα έγγραφα του ΝΑΤΟ στρατιωτικών μέσων που εδρεύουν παρανόμως σε αποστρατιωτικοποιημένες περιοχές σύμφωνα με διεθνείς συνθήκες...».

Τον Νοέμβριο του 1998 ο τότε πρέσβης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ Ονούρ Οϊμέν (έγγραφο 2) σε συνδιάσκεψη του ΝΑΤΟ υπό τον τότε γ. γραμματέα του ΝΑΤΟ Χαβιέ Σολάνα και με τη συμμετοχή τού τότε πρέσβη της Ελλάδας Γ. Σαββαΐδη κατέθεσε τις θέσεις της τουρκικής κυβέρνησης, σε τρισέλιδο υπόμνημα, που υποστήριζε ότι τα νησιά του Αν. Αιγαίου για διάφορους λόγους, π.χ. από ελληνική... εισβολή μέχρι καταπάτηση διεθνών συνθηκών, είναι όλα αποστρατιωτικοποιημένα.

Δυσαρέσκεια

Οι ελληνικές αντιρρήσεις υπήρξαν τα επόμενα έτη ήπιες και δεν ανέτρεψαν τις οδηγίες του SACEUR. Οπως φαίνεται και στο ελληνικό έγγραφο της 5ης Νοεμβρίου 1998 (έγγραφο 3), η ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε για ακόμη μία φορά τη δυσαρέσκειά της για την τροπή των πραγμάτων και την άρνησή της να δεχθεί τις αποφάσεις, εστιάζοντας τις αντιρρήσεις της μόνο στην περίπτωση της Λήμνου.

Ωστόσο ανάλογες ενέργειες η Τουρκία έκανε το 1996 και προς το EURO CONTROL και τον ICAO, με αποτέλεσμα να αποδεχθεί ο τελευταίος ότι η Λήμνος τελεί υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης και να απαγορεύει τη χρήση του στρατιωτικού ελικόπτερου που εδρεύει στο νησί για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.

Από το 2002 η Τουρκία πέτυχε μέσω των ΝΑΤΟ, EURO CONTROL, ICAO να καταστήσει το Αν. Αιγαίο στην πραγματικότητα μια «γκρίζα ζώνη» με αποκορύφωμα τη ΝΑΤΟϊκή οδηγία του 2006, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται στα ελληνικά μαχητικά να πετάνε πάνω από τα νησιά του Αν. Αιγαίου και στην περίπτωση που πετάξουν, τότε το στρατηγείο της Σμύρνης να τα αναχαιτίζει με τουρκικά, με το αιτιολογικό ότι έχουν παραβιάσει την απαγορευτική διαταγή του ΝΑΤΟ AEGEAN POLICY 2006.

Για ανατροπή

Προσφάτως η ελληνική κυβέρνηση διά του ΥΕΘΑ δήλωσε ότι έχουν δρομολογηθεί ενέργειες για την ανάκληση της διαταγής του 2006 σχετικά με τα νησιά του Αν. Αιγαίου, κάτι που μοιάζει ιδιαίτερα δύσκολο διότι η πρακτική που έχει αναπτυχθεί δύσκολα ανατρέπεται.

Και όμως η ανατροπή και η ανάκληση της διαταγής του 2006 θα μπορούσαν να έχουν γίνει αν η κυβέρνηση, οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, αλλά και ο πρωθυπουργός ασκούσαν βέτο στο νέο δόγμα του ΝΑΤΟ στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής του, χάνοντας έτσι μια μοναδική ευκαιρία. *