ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ

από το ιστολόγιο Βήμα Αλιαρτού

 

 

Όταν ο Σόλων έγινε άρχων της Αθήνας το 594 π.χ., ο πλούτος, η δύναμη και η εξουσία, ανήκαν σε λίγους. Οι φτωχοί ήταν τόσο χρεωμένοι, που πολλοί από αυτούς είχαν γίνει δούλοι ή πωλούσαν τα παιδιά τους για να εξοφλήσουν τα χρέη.

Ο Σόλων, άνθρωπος σοφός και δίκαιος, αφού αρνήθηκε να γίνει τύραννος και να στηρίξει την ολιγαρχία, θέσπισε τον νόμο Σεισάχθεια για να απαλλάξει τους φτωχούς από τον φόρτο των χρεών (σσ. σείω + άχθος, δηλ. αποσείω το χρέος)...

Με τη Σεισάχθεια, ο νομοθέτης ακύρωσε όλα τα συμβόλαια των φτωχών που ενεχυρίαζαν τον ίδιο τον εαυτόν τους και απαγόρευσε το δικαίωμα του πιστωτή να υποδουλώνει ή να φυλακίζει. Επίσης, απελευθέρωσε τη γη της Αττικής από τις πολυάριθμες υποθήκες, καταργώντας τες.

Ο Σόλων περιόρισε τον αριθμό των στρεμμάτων γης τα οποία μπορούσε να κατέχει ένα άτομο και θέσπισε μεγάλα πρόστιμα για όσους μεγαλοκτηματίες εξήγαγαν σιτηρά, ανατρέποντας την οικονομική ζωή της Αθήνας.

Δεν έθεσε όρια στα επιτόκια, όμως καταπολέμησε την τοκογλυφία, θεσπίζοντας κατώτατες τιμές στα βασικά είδη και εισήγαγε μία νοοτροπία, η οποία διατυπώθηκε αργότερα με σαφήνεια από τον Αριστοτέλη, ότι το χρήμα δεν είναι εμπόρευμα αλλά αποκλειστικά δημόσιο μέσο συναλλαγής.

Ο Αριστοτέλης θεωρούσε την τοκογλυφία αμάρτημα, ως ένα είδος κλοπής, αφού το χρήμα δεν μπορούσε να γεννάει άλλο χρήμα, (σ.σ. τόκος από το τίκτω).

Αν και η νομοθεσία του Σόλωνα δεν εμπόδισε λίγα χρόνια αργότερα τον Πεισίστρατο να γίνει τύραννος, έθεσε τις βάσεις για τον «χρυσό αιώνα» της Αθήνας, ο οποίος της προσέδωσε λάμψη που διαρκεί μέχρι σήμερα και ο ίδιος θεωρήθηκε από τις επόμενες γενιές πατέρας της Δημοκρατίας.

2604 χρόνια αργότερα
Στη νεοφιλελεύθερη Ελλάδα της εξάρτησης και της παρακμής τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.