Πως θα γίνεται η αναδιάρθρωση χρέους με το μόνιμο μηχανισμό διάσωσης της Ευρώπης

από την ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Σε συμβιβασμό κατάφεραν να καταλήξουν Παρίσι και Βερολίνο μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις όλο το Σαββατοκύριακο. Νωρίς χθες το πρωί έγιναν κρίσιμες τηλεφωνικές επικοινωνίες της καγκελαρίου Μέρκελ με τους προέδρους Σαρκοζί, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και Ζαν Κλοντ Τρισέ.

Μετά από αυτές υιοθετήθηκε η γερμανική θέση για χρήση ρήτρας συλλογικής δράσης (Collective Action Clause) στα ομόλογα που θα εκδίδουν κράτη-μέλη της Ευρωζώνης από το 2013. Πρόκειται για τη ρήτρα που επιτρέπει σε μία αυξημένη πλειοψηφία ομολογιούχων (π.χ. 75%) να επιβάλλουν απόφαση αναδιάρθρωσης χρέους στους υπόλοιπους κατόχους τίτλων.

Αρχικά είχε φανεί ότι το αντάλλαγμα που έδωσε γι’ αυτή την παραχώρηση η Γερμανία ήταν η έκδοση ευρω-ομολόγου. Μέχρι αργά χθες το βράδυ, όμως, το Βερολίνο διέψευδε κατηγορηματικά κάτι τέτοιο. Ο συμβιβασμός έχει τελικά να κάνει με τον τρόπο εμπλοκής των ιδιωτών σε μελλοντικές αναδιαρθρώσεις χρεών, ο οποίος θα είναι σύμφωνος με όσα ισχύουν στο ΔΝΤ και θα αξιολογείται ανά περίπτωση. Εμφανώς ικανοποιημένος, ο Ζαν Κλοντ Τρισέ δήλωσε μετά τη συνεδρίαση του EcoFin ότι «εφαρμόζουμε στην Ευρώπη τις αρχές που προκύπτουν από την εμπειρία του ΔΝΤ».

Ο Διεθνής Οργανισμός δανείζει κράτη που προχωρούν σε αναδιάρθρωση χρέους, υπό την προϋπόθεση ότι κάνουν προσπάθειες καλής πίστης να έρθουν σε συμφωνία με τους δανειστές τους. Το ΔΝΤ τάσσεται, επίσης, υπέρ της ρήτρας CAC, ώστε να διευκολύνεται η αναδιάρθρωση χρέους. Η συγκεκριμένη ρήτρα προβλέπεται τόσο στο βρετανικό όσο και στο αμερικανικό δίκαιο.

Η θέση αυτή αποτελεί υποχώρηση του Βερολίνου, που αρχικώς πίεζε για αυτοματοποιημένες διαδικασίες εμπλοκής των ιδιωτών στο κόστος αναδιάρθρωσης. Τελικά, όμως, η διαδικασία θα είναι ημι-αυτοματοποιημένη, καθώς ναι μεν προβλέπεται να αποφασίζεται κατά περίπτωση, πλην όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε εισήγηση γενικών αρχών. Σύμφωνα με αυτές, σε περιπτώσεις κρίσεων ρευστότητας οι ιδιώτες απλά θα παροτρύνονται να διατηρήσουν τους τίτλους που κατέχουν και άρα να μην επιτείνουν το πρόβλημα. Αντίθετα, σε περιπτώσεις αδυναμίας αποπληρωμής χρέους θα ζητείται από τους ιδιώτες είτε να ανεχθούν την παύση πληρωμών για κάποιο διάστημα, είτε να επιμηκύνουν την περίοδο αποπληρωμής, είτε ακόμα να δεχθούν διαγραφή μέρους του χρέους.

Δάνεια

Τα δάνεια που θα χορηγούνται από το Μηχανισμό θα έρχονται δεύτερα στη σειρά εξυπηρέτησης, υστερώντας μόνο έναντι εκείνων του ΔΝΤ. Τα κεφάλαια στη διάθεση του Μηχανισμού πιθανότατα θα είναι περισσότερα των 750 δισ. ευρώ. Οι νέοι κανόνες θα συμφωνηθούν στη προσεχή Σύνοδο Κορυφής, θα ισχύσουν από το 2013 και θα επανεξεταστούν το 2016.