Προετοιμασία ΕΚΤ για χρεοκοπίες στην Ευρωζώνη;

από το Bank's News

Λίγες ημέρες πριν «κλειδώσει», στη Σύνοδο Κορυφής αυτής της εβδομάδας, το νέο σχέδιο για την αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης, που θα περιλαμβάνει και διαδικασίες ελεγχόμενης χρεοκοπίας χωρών, προκαλεί αίσθηση στη διεθνή τραπεζική κοινότητα η πληροφορία που μετέδωσε χθες κατ’ αποκλειστικότητα το Reuters, σύμφωνα με την οποία οι κεντρικοί τραπεζίτες της Φραγκφούρτης επεξεργάζονται στο παρασκήνιο σχέδια για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της ΕΚΤ.

Τραπεζικά στελέχη στην Αθήνα τόνιζαν στο «Β», ότι αυτές οι πληροφορίες δημιουργούν την αίσθηση, ότι η ΕΚΤ προετοιμάζεται για την αναδιάρθρωση χρέους αδύναμων χωρών της Ευρωζώνης, σχεδιάζοντας την άντληση νέων κεφαλαίων από τις κεντρικές τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να «αντέξει» ο ισολογισμός της σε ένα «κούρεμα».

Πράγματι, όπως δήλωσε στέλεχος της ΕΚΤ στο Reuters, ζητώντας να τηρηθεί η ανωνυμία του, «το θέμα είναι ότι η ΕΚΤ ανησυχεί για πιθανές ζημιές από τις αγορές ομολόγων (σ.σ.: αδύναμων περιφερειακών οικονομιών, δηλαδή κυρίως της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας).  Προς το παρόν αγοράζουμε μικρές ποσότητες, αλλά τι θα γίνει αν χρειασθεί να αυξηθούν. Και τι θα γίνει αν τα ομόλογα που αγοράζεις ξαφνικά αξίζουν 30% λιγότερο»;

Δεδομένου ότι η ΕΚΤ, ως ένας από τους τελευταίους αγοραστές που έχουν απομείνει στην ευρωπαϊκή αγορά για τα ομόλογα των «τοξικών» οικονομιών της Ευρωζώνης, προχωρά σε αγορές με «χτυπημένες» τιμές, το σενάριο στο οποίο αναφέρθηκε το στέλεχος της ΕΚΤ, περί νέας, «ξαφνικής» μείωσης της αξίας των ομολόγων κατά 30%, μοιάζει να ανταποκρίνεται μόνο στο σενάριο μιας αναδιάρθρωσης χρέους, με αρκετά μεγάλο «κούρεμα» της ονομαστικής αξίας των ομολόγων (της τάξεως του 40-60%).

Η κρίση έχει «ξεχειλώσει» πέρα από κάθε προηγούμενο όριο τον ισολογισμό της ΕΚΤ και ο προβληματισμός που επικρατεί στην Φραγκφούρτη αφορά τη συνέχεια των παρεμβάσεων, καθώς ήδη η τράπεζα έχει δεσμευθεί να συνεχίσει τις αγορές ομολόγων των περιφερειακών οικονομιών. Ήδη, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν, η ΕΚΤ πρόσθεσε τις ημέρες της μεγάλης αναταραχής στην Ιρλανδία, στις αρχές Δεκεμβρίου, άλλα 2,6 δις. ευρώ ομολόγων της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, ανεβάζοντας πάνω από τα 72 δις. ευρώ τη συνολική αξία των ομολόγων που έχει αγοράσει από τον Μάιο και μετά.

Οι τραπεζίτες βλέπουν με ανησυχία, ότι οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρωζώνης «πετούν το μπαλάκι» της αναχαίτισης της κρίσης στις αγορές στην ΕΚΤ, αφού Γαλλία και Γερμανία λένε κατηγορηματικά «όχι» στην ιδέα της έκδοσης ευρωομολόγων, ή στην αύξηση των κεφαλαίων του μηχανισμού στήριξης, δηλαδή σε ιδέες που θα μετέφεραν το βάρος της διευθέτησης της κρίσης στις κυβερνήσεις.

Η στάση των πολιτικών ηγεσιών, μεταφέρει στην ΕΚΤ την πίεση να συνεχίσει να στηρίζει τις αδύναμες αγορές ομολόγων της Ευρωζώνης, αν και τα κορυφαία στελέχη της τράπεζας σε κάθε ευκαιρία τονίζουν ότι αυτό δεν γίνεται για να διευκολυνθεί ο δανεισμός των κυβερνήσεων, αλλά για να μην «βραχυκυκλώσει» η άσκηση της νομισματικής πολιτικής. Σε αυτές τις παρεμβάσεις είναι γνωστό ότι αντιδρά με σφοδρότητα η γερμανική πτέρυγα της ΕΚΤ, που θεωρεί ότι παραβιάζονται οι βασικοί κανόνες αυστηρής νομισματικής πολιτικής, που διέπουν τη λειτουργία της τράπεζας.

Η ΕΚΤ έχει σήμερα κεφάλαια της τάξεως των 5,7 δις. ευρώ, αλλά το ενεργητικό της έχει ξεπεράσει το 1,9 τρις. ευρώ, λόγω των τεράστιων παρεμβάσεων για ενίσχυση της ρευστότητας στην Ευρωζώνη. Ουσιαστικά, η κεντρική τράπεζα λειτουργεί με δείκτες μόχλευσης που παραπέμπουν σε άκρως επιθετικά hedge funds (ενεργητικό 331 φορές μεγαλύτερο από τα ίδια κεφάλαια), ξεπερνώντας με αυτό το κριτήριο ακόμη και την Fed (42 φορές). Αυτό δεν αφήνει τους τραπεζίτες να κοιμούνται ήσυχοι, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο, με την καθιέρωση των ελεγχόμενων χρεοκοπιών, να χάσουν σημαντικά ποσά από αναδιαρθρώσεις χρέους κρατών της Ευρωζώνης.

Όπως μεταδίδει το Reuters, τα ίδια κεφάλαια της ΕΚΤ εξετάζεται κατ’ αρχάς να διπλασιασθούν. Η Bundesbankδεν θα είχε σοβαρό πρόβλημα να καταβάλει το περίπου 1 δις. ευρώ που της αναλογεί, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για κεντρικές τράπεζες χωρών της Ευρωζώνης που έχουν εξουθενωθεί από την κρίση –για παράδειγμα, η Τράπεζα της Ελλάδος θα δυσκολευθεί πολύ να βρει τα 115 εκατ. ευρώ που θα της αναλογούσαν, αν πράγματι προχωρούσε μια αύξηση κεφαλαίου για το διπλασιασμό των κεφαλαίων της ΕΚΤ.

Σε κάθε περίπτωση, γεγονός είναι ότι αυτές οι προετοιμασίες δείχνουν, ότι στην Ευρωζώνη το δόγμα «δεν υπάρχουν χρεοκοπίες» σύντομα περνά στην ιστορία. Γι’ αυτό και ήδη η ΕΚΤ επιχειρεί να «οχυρώσει» την κεφαλαιακή βάση της, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στο μέχρι χθες αδιανόητο: σε ένα «κούρεμα» πιστωτών χώρας της Ευρωζώνης!