Μαύρος Ιούλιος, σκοτεινή συνέχεια

απο την Ελευθεροτυπία 9/8/2010

Της ΕΛΕΝΗΣ ΚΩΣΤΑΡΕΛΟΥ

Εκρηξη ανησυχιών προκαλεί στο οικονομικό επιτελείο η αρνητική πορεία κατά -10% των εσόδων του προϋπολογισμού κατά τον περασμένο Ιούλιο, φέρνοντας όλο και πιο κοντά ένα βαρύ πακέτο μέτρων.

Τα προσωρινά στοιχεία από τις μεγάλες εφορίες, που συγκεντρώνουν το 75%-80% των εσόδων, έχουν θορυβήσει τους επιτελείς της οδού Νίκης. Γνώση του θέματος έχει και η τρόικα, που αναχώρησε την περασμένη Παρασκευή από την Αθήνα. Ετσι, άλλωστε, εξηγούνται οι εκατέρωθεν δηλώσεις περί «ανακατατάξεων» ή «επαναπροσδιορισμό» μέτρων.

Η βόμβα των εσόδων του Ιουλίου έπεσε σε μια από τις τελευταίες συναντήσεις της τρόικας με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Ο Ιούλιος αποδεικνύεται «ο χειρότερος μήνας του έτους», όπως σημείωνε στην «Ε» αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου. Τα προσωρινά στοιχεία που έχουν συλλεγεί από τις εφορίες, που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος (75%-80% επί του συνόλου των εσόδων), δείχνουν μείωση της τάξης του 10% με 11% για τον Ιούλιο. Σε αυτό συντείνουν δυο ανησυχητικά στοιχεία:

Καθυστέρηση εκκαθάρισης

Η τρόικα είχε γνώση και είχε συζητήσει με την ελληνική πλευρά πριν από την αναχώρησή τηςΑΟ φόρος εισοδήματος των φυσικών προσώπων εμφανίζει μείωση 15% τον Ιούλιο. Σε αυτό φαίνεται να έχει παίξει σημαντικό ρόλο η καθυστέρηση στην εκκαθάριση των δηλώσεων εισοδήματος, καθώς πέρυσι τέτοια εποχή είχαν εκκαθαριστεί σχεδόν 1 εκατ. περισσότερες δηλώσεις. Παράγοντες του υπουργείου μιλούν για αναστροφή του κλίματος στους προσεχείς μήνες εστιάζοντας στην επιτάχυνση του ρυθμού εκκαθάρισης των δηλώσεων.

ΒΟ ΦΠΑ επίσης παρουσιάζει μείωση 5%. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι καινούργιο. Από την αρχή του έτους οι αποδόσεις από τον ΦΠΑ πνέουν τα λοίσθια. Το ζητούμενο είναι η ανατροπή της κατάστασης και, όπως ευελπιστούν οι ίδιοι παράγοντες, αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την καλύτερη οργάνωση του κράτους και το κυνήγι της φοροδιαφυγής.

Το μόνο ενθαρρυντικό στοιχείο είναι η αύξηση κατά 10% από το φόρο εισοδήματος των νομικών προσώπων, το οποίο όμως δεν είναι και σταθερό, καθώς κάποια στιγμή οι εν λόγω επιχειρήσεις θα εξοφλήσουν τον φόρο που τους αναλογεί.

Ελπίδες στο τελευταίο 5μηνο

Η πορεία των εσόδων συζητήθηκε, κατά τις ίδιες πληροφορίες, εκτενώς με την τρόικα των ελεγκτών, η οποία εξέφρασε τις ελπίδες της πως θα υπάρξει βελτίωση της κατάστασης στο υπόλοιπο πεντάμηνο του έτους. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, στο 7μηνο Ιανουαρίου -Ιουλίου πρέπει να έχουν συλλεγεί έσοδα 30.013 εκατ. ευρώ, ήτοι αύξηση 8,97% σε σχέση με τα 27.542 εκατ. ευρώ πέρυσι. Να θυμίσουμε ότι η κατάσταση δεν ήταν ευνοϊκή από το πρώτο εξάμηνο, οπότε ο στόχος του Προγράμματος για 8,8% τον Ιούλιο ήτοι 24.249 εκατ. ευρώ δεν επιτεύχθηκε. Το πρώτο εξάμηνο έκλεισε με αύξηση 7,2%, ήτοι 23.793 εκατ. ευρώ, δηλαδή 356 εκατ. ευρώ λιγότερα. Ο ετήσιος στόχος που έχει τεθεί αφορά σε αύξηση 13,7% ή 55.124 εκατ. ευρώ, δηλαδή απομένουν 31.331 εκατ. ευρώ να μαζευτούν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Και ο πρώτος μήνας αυτού του δεύτερου εξαμήνου δεν φαίνεται να πηγαίνει και τόσο καλά.

Οι επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών, αλλά και η τρόικα, κατά πώς φάνηκε από τις δηλώσεις και των δύο πλευρών, φαίνεται να συντονίζονται προς ένα μίγμα μέτρων, που για την ώρα εντοπίζεται σε «3» τομείς:

1 Φορολόγηση μεγάλων εισοδημάτων. Οι έχοντες μεγάλα εισοδήματα και μεγάλες περιουσίες θα κληθούν να εισφέρουν κατά αυτό που τους αναλογεί, μετά τους συνταξιούχους και τους μισθωτούς με τα χαμηλά εισοδήματα. Τα σενάρια που έχουν πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων είναι η αύξηση των φόρων και μεταξύ άλλων η αύξηση του ανώτερου συντελεστή, σήμερα 45%, ή ακόμα και η επιβολή μιας νέας έκτακτης εισφοράς σταθερής για τα επόμενα χρόνια και μέχρι την ολοκλήρωση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής ανάλογη αυτής που επιβλήθηκε πρόσφατα για όσους είχαν εισοδήματα άνω των 100.000 ευρώ. Και δεν πρόκειται για νέο μέτρο, αλλά για παράταση ενός μέτρου ήδη ληφθέντος, έλεγε ενδεικτικά αρμόδιος παράγοντας και τόνιζε πως «καιρός είναι να πληρώσουν οι έχοντες και οι κατέχοντες».

Στη φυλακή για παραδειγματισμό

2Κυνήγι φοροφυγάδων. Το έναυσμα της κούρσας το έδωσε ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, με τη σύμφωνη γνώμη και της τρόικας. Το κυνήγι έχει ήδη ξεκινήσει και στα σχέδια των επιτελών του υπουργείου είναι να «πιαστούν» όλοι όσοι θεωρούνται ύποπτοι για φοροαποφυγή -αν και η τρόικα επιθυμεί να πάρουν τον δρόμο της φυλακής και ορισμένοι, προς παραδειγματισμό. Ενδεχόμενο το οποίο δεν έχει αποκλείσει ποτέ η κυβέρνηση. Εμφαση, σύμφωνα με τις εντολές του οικονομικού επιτελείου, δίνεται στις δραστηριότητες εταιρειών σε τουριστικές περιοχές, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το ΣΔΟΕ δεν συνεχίζει κεντρικά να κυνηγάει τη μεγάλη φοροδιαφυγή, από μεγάλες επιχειρήσεις, σκάφη αναψυχής, πισίνες, γιατρούς και άλλους που συνηθίζουν να επιδίδονται στο σπορ...

3Συρρίκνωση δημόσιου τομέα. Πρόκειται για ειλειμμένη απόφαση της κυβέρνησης. Το μάζεμα έχει ξεκινήσει από τους φορείς και θα επεκταθεί στις ΔΕΚΟ. Το ζητούμενο είναι αν πέραν των καθαρά λειτουργικών δαπανών θα τεθεί κάποια στιγμή και θέμα εργαζομένων. Αν και η τρόικα βλέπει για την ώρα μόνο το δρόμο της εθελούσιας εξόδου, καθώς η κυβέρνηση επιμένει πως δεν υπάρχουν απολύσεις παρά μόνο μετατάξεις. Στο κομμάτι αυτό έχει ήδη ξεκινήσει να υλοποιείται η μείωση κατά επιπλέον 300 εκατ. ευρώ των λειτουργικών δαπανών σε επίπεδο κεντρικής και γενικής κυβέρνησης.

Η κυβέρνηση, πάντως, αλλά και η τρόικα φαίνεται να κρατούν τις επιφυλάξεις τους για την πορεία των εσόδων περιμένοντας να δουν στο σύνολο του τριμήνου Ιουλίου -Σεπτεμβρίου (για ΦΠΑ βλέπουν τον Αύγουστο) πριν λάβουν τις αποφάσεις για επαναπροσδιορισμό των μέτρων. *