Ιδεολογία α λα καρτ;

της Βούλας Κεχαγιά απο ΤΑ ΝΕΑ  17/8/2010

ΤΕΛΙΚΑ ΤΟ θέµα είναι ιδεολογικό ή όχι; Δύο φορές από επίσηµη διαρροή έχω ακούσει τον Πρωθυπουργό να παραδέχεται ότι τα µέτρα του Μνηµονίου είναι άδικα και «ξεπερνούν το ιδεολογικό πλαίσιο και τη φυσιογνωµία του ΠΑΣΟΚ». Μάλιστα, ορθόν. Επίσης πρόσφατα, ο κ. Παπανδρέου µίλησε για την ανάγκη εξεύρεσης ενός «τέταρτου δρόµου» για τον σοσιαλισµό. Μαζί του. Οµως... υπάρχουν κάποιες µικρές, πλην εύλογες, παρατηρήσεις -απορίες: 

Πρώτον, όταν το επικαλούνταν ο Τόνι Μπλερ, ήταν ένα εξαιρετικό επικοινωνιακό εφεύρηµα για να τοποθετηθεί ανάµεσα στον σκληρό θατσερισµό και στους «χαλαρούς» Εργατικούς. Η «πατέντα» ωστόσο, ήταν του Ανδρέα Παπανδρέου. Και όταν µιλούσε για τον «τρίτο δρόµο» ο κόσµος κινούνταν γύρω από το δίπολο ΗΠΑ - ΕΣΣΔ. Αρα η αναζήτηση τρίτου πόλου ήταν αδήριτη ανάγκη για έναν εξαίρετο παίκτη και γνώστη της γεωπολιτικής, όπως εκείνος. Τα προσόντα αυτά διαθέτει και ο γιος του και σηµερινός Πρωθυπουργός. Αλλά ο κόσµος είναι µονοπολικός πλέον, η παγκοσµιοποίηση συνθλίβει στις µυλόπετρές της κάθε διαφορετική φωνή. Ας αναζητηθεί τουλάχιστον ένας δεύτερος εναλλακτικός τρόπος αποφυγής των αρνητικών επιπτώσεων της άναρχης καπιταλιστικής ανάπτυξης. 

Δεύτερον, δύο τινά µπορεί να συµβαίνουν: είτε οι (απανταχού) σοσιαλιστές δεν έχουν ρεαλιστικές και αποτελεσµατικές απαντήσεις για την οικονοµική κρίση ή ο σοσιαλισµός είναι ένα θεωρητικό εφεύρηµα που έχει χρήση µόνο σε περιόδους ανάπτυξης και ευηµερίας. 

Γιατί, αν υπήρχαν λύσεις, θα έπρεπε να εφαρµοστούν κατά µείζονα λόγο στην κρίση. Εστω και αν γενεσιουργός της αιτία είναι ο καπιταλισµός. Ιδεολογία α λα καρτ δεν νοείται. Ή υπάρχει µια σαφής στρατηγική από το σοσιαλιστικό στρατόπεδο και έχει πεδίο εφαρµογής σε κάθε περίπτωση ή πρέπει να γίνει αποδεκτό ότι οι σοσιαλιστές δεν έχουν τη λύση στο πρόβληµα. Πώς γίνεται να παραµένεις σοσιαλιστής και να χρησιµοποιείς καπιταλιστικά εργαλεία για να βγεις από µια κρίση; 

Μια ιδεολογική προσέγγιση (πρέπει να) έχει απαντήσεις και στις κρίσεις. Και (πρέπει να έχει) εφαρµογή και στα εύκολα και στα δύσκολα. Ως εκ τούτου δεν έχει νόηµα να δηλώνεις ότι θα «άρω» τις αδικίες αφού «ξεζουµίσω» µικροµεσαίους και συνταξιούχους. Ή εφαρµόζεις σοσιαλιστικές πρακτικές για να ξεπεραστεί η κρίση ή καπιταλιστικές. «Τρίτος δρόµος» δεν υπάρχει.