Η χαμένη αξιοπιστία και ο φαύλος κύκλος της ύφεσης

απο ΤΟ ΒΗΜΑ  18/7/2010

του Νοτη Μηταρακη

Μια σειρά λανθασμένοι κυβερνητικοί χειρισμοί οδήγησαν τη χώρα μας εκτός διεθνών αγορών, με αποτέλεσμα να απαιτηθεί από την ίδια κυβέρνηση η χρήση του μηχανισμού στήριξης. Η κυβέρνηση διέδιδε καθόλο το δ΄ τρίμηνο του 2009 ότι η χώρα μας βρίσκεται σε τραγική κατάσταση και δεν ήταν έτοιμη να προτείνει σειρά μέτρων, αλλά, αντίθετα, κινήθηκε με πολύ αργούς ρυθμούς και εμφανή έλλειψη σχεδίου. Αποδείχτηκε ότι το ΠαΣοΚ ήρθε απροετοίμαστο στην εξουσία, έχασε το έλεγχο των εσόδων, μοίραζε λεφτά που δεν υπήρχαν και με εσκεμμένες επιλογές αύξησε το έλλειμμα του 2009 από το πραγματικό 9,9% στο 13,6%. 

Η κυβέρνηση έχασε πολύτιμο χρόνο μέχρι να πάρει μέτρα, αναγκαζόμενη τελικά να προσφύγει στο ΔΝΤ. 

Η στήριξη της οικονομίας έγινε τον Μάιο μονόδρομος, αφού η χώρα μας είχε απολέσει χρόνο και, το κυριότερο, την αξιοπιστία της. Ομως το μνημόνιο που διαπραγματεύθηκε, υπαγορεύει μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής πολλαπλάσια του διαρθρωτικού ελλείμματος της χώρας, με κίνδυνο δημιουργίας φαύλου κύκλου ύφεσης και κατά συνέπεια αυξημένων ελλειμμάτων. Η υστέρηση των εσόδων του προϋπολογισμού αποδεικνύει τις ανησυχίες. Οι πετυχημένες δημοσιονομικές προσαρμογές σε άλλες χώρες απαίτησαν προσπάθεια επτά ετών με μέση ετήσια βελτίωση του ελλείμματος 1,15%. Η προσπάθεια που επιχειρούμε (μέτρα 20% του ΑΕΠ σε τρία χρόνια) είναι μεγαλύτερη της απαιτουμένης αλλά και μεγαλύτερη της ικανότητας μιας οικονομίας να την αποδεχθεί. 

Βεβαίως η Ελλάδα χρειάζεται σημαντικότατες δομικές αλλαγές. Πρέπει να προτάξει τη δημοσιονομική πειθαρχία ως βασική κυβερνητική επιλογή. Παράλληλα όμως με διαρθρωτικές αλλαγές και αντισταθμιστικά μέτρα, που θα επιτρέψουν την ανάκαμψη της οικονομίας, την προσέλκυση επενδύσεων και την αξιοποίηση του εθνικού πλούτου. Η ΝΔ παρουσίασε ολοκληρωμένη στρατηγική πρόταση για την έξοδο από την οικονομική κρίση. 

Βασική παραδοχή αποτελεί το γεγονός ότι το έλλειμμα του 2009 διακρίνεται σε 6,7% διαρθρωτικό, 3,2% κυκλικό, ενώ ποσοστό 3,7% είναι αποτέλεσμα της δημιουργικής λογιστικής και των επιλογών του ΠαΣοΚ. Η αντιμετώπιση του διαρθρωτικού και του κυκλικού ελλείμματος απαιτεί διαφορετικές λύσεις. 

Προτείνουμε άλλο μείγμα οικονομικής πολιτικής. Ο μηδενισμός του διαρθρωτικού ελλείμματος απαιτεί, δυστυχώς, σκληρά δημοσιονομικά μέτρα περιορισμού της σπατάλης και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Η εποχή του μεγάλου κράτους, το οποίο δανείζεται διαρκώς για να καταναλώσει, έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Τα μέτρα όμως πρέπει να είναι ανάλογα του μεγέθους του διαρθρωτικού ελλείμματος και πιο στοχευόμενα στον περιορισμό του Δημοσίου. 

Παράλληλα, προτάσσουμε την ανάπτυξη της οικονομίας μέσω παρεμβάσεων χαμηλού ή μηδενικού δημοσιονομικού κόστους καθώς και σημαντικών διαρθρωτικών αλλαγών. Ο μηδενισμός του κυκλικού ελλείμματος απαιτεί αντιμετώπιση της ύφεσης και όχι επιπρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, τα οποία οδηγούν σε αντίθετα αποτελέσματα. 

Αδυναμία του μνημονίου είναι ότι δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα του χρέους. Προτείναμε ως αντίβαρο την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Στόχος του προγράμματός μας είναι να ανακτήσουμε, σε δύο χρόνια, την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. 

Ο κ. Νότης Μηταράκης είναι αναπληρωτής τομεάρχης Οικονομίας της ΝΔ.