Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑ ΑΠΕΥΘΥΝΕΙ ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ ΜΕ ΠΤΗΣΕΙΣ ΤΙΣ CIA

Δελτίο Τύπου του Ελληνικού τμήματος  της Διεθνούς Αμνηστίας

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αθήνα, 22 Ιουλίου 2010

Στο πλαίσιο συνάντησής της με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας του Ελληνικού Κοινοβουλίου, κ. Μιλτιάδη Παπαιωάννου, στις 19/07/2010, η Διεθνής Αμνηστία επανέλαβε τις θέσεις της σχετικά με την παράδοση κρατουμένων και τη χρήση του ελληνικού εναερίου χώρου και αεροδρομίων από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (Central Intelligence Agency, CIA) των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, στο πλαίσιο των πρακτικών της «παράδοσης κρατουμένων».

Η πρακτική της «παράδοσης κρατουμένων» συνίσταται στη μεταφορά ατόμων από μία χώρα σε άλλη, συνήθως χωρίς να έχει προηγηθεί οποιασδήποτε μορφής δικαστική ή διοικητική διαδικασία, όπως π.χ. η διαδικασία έκδοσης.

Κατά τη συνάντηση, η Διεθνής Αμνηστία επισήμανε την απροθυμία και την αδράνεια που έχουν επιδείξει μέχρι σήμερα οι ελληνικές πολιτικές και δικαστικές αρχές, παρά τις παραινέσεις και τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκου Κοινοβουλίου, την έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης, τη σχετική έκθεση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τις παρεμβάσεις της Διεθνούς Αμνηστίας. Ο κύριος Παπαϊωάννου δεσμεύτηκε προσωπικά ότι θα ζητήσει ενημέρωση από το νέο διευθυντή της ΕΥΠ και ότι, με την πρώτη ευκαιρία, θα συγκαλέσει ειδική συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, ώστε να συζητηθεί το θέμα.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει καλέσει επανειλημμένως την Ευρωπαϊκή Ένωση και, συγκεκριμένα, την Ελλάδα να διερευνήσουν καταγγελίες άμεσης ή έμμεσης συνενοχής ευρωπαϊκών χωρών στην παράνομη μεταφορά και κράτηση ανθρώπων από τη CIA.

Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι οι πρακτικές των μυστικών κρατήσεων και των έκνομων μεταγωγών αποτελούν κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, καθώς παρακάμπτουν οποιαδήποτε δικαστική ή διοικητική διαδικασία, παραβιάζοντας το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία. Μέσω της αυθαίρετης σύλληψης και κράτησης και χωρίς την τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας, το άτομο τίθεται εκτός της προστασίας του νόμου, ενώ, παράλληλα, στερείται το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.

Πολύ συχνά, τα κράτη επικαλούνται λόγους εθνικής ασφάλειας, καθώς και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, προκειμένου να δικαιολογήσουν τέτοιες πρακτικές. Οι λόγοι αυτοί δεν δικαιολογούν σε καμία περίπτωση την κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, τα βασανιστήρια και τις εξαναγκαστικές εξαφανίσεις. Οι 64 στάσεις που πραγματοποιήθηκαν σε ελληνικούς αερολιμένες από αεροσκάφη που χρησιμοποιούνταν από τη CIA, προέρχονταν από ή είχαν ως προορισμό χώρες που σχετίζονται με κυκλώματα κατ΄ εξαίρεση παραδόσεων και μεταφορές κρατουμένων. Επίσης, για τις παραδόσεις των Bisher Al-Rawi, Jamil El-Banna, Abou Elkassim Britel, Khaled El-Masri, Binyam Mohammed και Maher Arar και για την απέλαση των Ahmed Agiza και Mohammed El-Zari χρησιμοποιήθηκαν αεροσκάφη που έχει αποδειχθεί ότι χρησιμοποιήθηκαν από τη CIA.

Ενώ μέχρι τώρα το ελληνικό κράτος έχει δείξει απροθυμία να ασκήσει διώξεις για παραβιάσεις στο όνομα του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», του οποίου ηγούνται οι ΗΠΑ, τον Νοέμβριο του 2009, ένα ιταλικό δικαστήριο καταδίκασε 22 υπαλλήλους της CIA, έναν αξιωματούχο της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ και δύο Ιταλούς πράκτορες των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών για την ανάμιξή τους σε απαγωγή το 2003. Η εισαγγελία του Μιλάνου επέβαλε το νόμο, παρά την πίεση που ασκήθηκε από την ίδια της την κυβέρνηση να αποσύρει την υπόθεση και παρότι κανείς από τους πράκτορες των ΗΠΑ δεν συνελήφθη ποτέ, ούτε παρουσιάστηκε στο δικαστήριο.

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί το Ελληνικό Κοινοβούλιο να διεξαγάγει διεξοδική έρευνα σε όλους τους τομείς, έτσι ώστε να διασφαλίσει:

• την αποκάλυψη της αλήθειας σχετικά με την ευρωπαϊκή συνεργασία στο πρόγραμμα έκνομων μεταγωγών και μυστικής κράτησης,
• την αποζημίωση των θυμάτων,
• την υιοθέτηση προληπτικών μέτρων για το μέλλον,
• την πλήρη διερεύνηση και λογοδοσία για τις 64 πτήσεις που σταμάτησαν στην ελληνική επικράτεια.

Παράλληλα καλεί την ελληνική κυβέρνηση:

• Να δημοσιοποιήσει εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε ποτέ ζητήσει διπλωματική έγκριση από Έλληνες αξιωματούχους προκειμένου να διεξαχθούν πτήσεις «παραδόσεων κρατουμένων», ή εάν Έλληνες αξιωματούχοι είχαν ποτέ κάποια πληροφόρηση από τις ΗΠΑ για πτήσεις «παραδόσεων κρατουμένων» που χρησιμοποιούσαν ή επρόκειτο να χρησιμοποιήσουν αεροδρόμια σε ελληνικό έδαφος. Σε τέτοια περίπτωση, ποια ήταν η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης;
• Να ξεκινήσει ανεξάρτητες λεπτομερείς δημόσιες έρευνες (δικαστικές ή κοινοβουλευτικές), με πλήρεις εξουσίες έρευνας, για να εξετάσουν αν η συνεργασία των παραγόντων της κυβέρνησης με ξένες υπηρεσίες πληροφοριών και υπηρεσιών επιβολής του νόμου οδήγησαν σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
• Να επανεξετάσει διεξοδικά τις πρακτικές που ενδέχεται να διευκολύνουν έκνομες μεταγωγές, διευκρινίζοντας, επίσης, αν η ισχύουσα νομοθεσία δίνει τη δυνατότητα στους Έλληνες αξιωματούχους να αναγκάσουν ένα αεροσκάφος, για το οποίο υπάρχει η υπόνοια ότι βρίσκεται σε αποστολή «παράδοσης κρατουμένων», να προσγειωθεί σε ελληνικό αεροδρόμιο,
• 
  
  Να επικυρώσει χωρίς επιφύλαξη την εφαρμογή εκ μέρους της Ελλάδας όλων των σχετικών συνθηκών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων, ιδίως,
  -της Διεθνούς Σύμβασης για την Προστασία Όλων των Ατόμων από τις βίαιες εξαφανίσεις,
  -του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου της Σύμβασης του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας.

Πληροφορίες για τους συντάκτες:

Απόσπασμα της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ελλάδα (2007):

Ελλάδα

129.   (Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) σημειώνει τις 64 στάσεις που πραγματοποίησαν σε ελληνικούς αερολιμένες αεροσκάφη που χρησιμοποιούνταν από τη CIA και εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία του σχετικά με το σκοπό των εν λόγω πτήσεων που προέρχονταν από ή είχαν προορισμό χώρες που σχετίζονται με κυκλώματα κατ εξαίρεση παραδόσεων και μεταφορές κρατουμένων· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τις στάσεις που πραγματοποίησαν στην Ελλάδα αεροσκάφη που έχει αποδειχθεί ότι χρησιμοποιήθηκαν από τη CIA, σε άλλες περιπτώσεις, για τις κατ’ εξαίρεση παραδόσεις των Bisher Al-Rawi, Jamil El-Banna, Abou Elkassim Britel, Khaled El-Masri, Binyam Mohammed και Maher Arar και για την απέλαση των Ahmed Agiza και Mohammed El-Zari·

Γραφείο Τύπου και Προβολής