Ένας Τουρκογιαννιώτης επιστρέφει 86 χρόνια μετά

 

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ από την Ελευθερία 19.06.2010

Στιγμές συγκίνησης, βγαλμένες από ένα άγνωστο ιστορικό παρελθόν των Ιωαννίνων, εκτυλίχθηκαν το μεσημέρι στο κτίριο που τα τελευταία χρόνια στεγάζει ύστερα από την ανακαίνισή του, την 6η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων.
Ο 96χρονος Λουτφού Καραντάγ, Τουρκογιαννιώτης στην καταγωγή, που γεννήθηκε το 1914 στα Γιάννινα και έφυγε σε ηλικία 10 ετών μετά την εφαρμογή της συνθήκης της Λωζάνης για την ανταλλαγή των πληθυσμών, επέστρεψε στον τόπο που γεννήθηκε, μαζί με μία ομάδα 33 Τουρκογιαννιωτών, απόγονοι όλοι δεύτερης και τρίτης γενιάς, που παρότι έχουν περάσει 85 χρόνια από την φυγή των προγόνων τους από τα Γιάννινα, εξακολουθούν να διατηρούν τη γιαννιώτικη ψυχή, δηλώνοντας με περηφάνια πως είναι Τουρκογιαννιώτες.

Ο Λουτφού Καραντάγ εξακολουθεί να μιλά την ελληνική γλώσσα σχεδόν άπταιστα, αφού παρότι βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη ποτέ δεν ξέχασε αυτός και οι γονείς του, την καταγωγή τους.
Πριν από μερικά χρόνια ιδρύθηκε το Ίδρυμα Ανταλλαγέντων Λωζάνης (LMV) από Τούρκους μετανάστες, απογόνους εκείνων που περιλήφθηκαν στην ανταλλαγή των πληθυσμών απόρροια της συνθήκης της Λωζάνης.
Μία ομάδα 33 Τούρκων, μεταξύ των οποίων και 15 περίπου Τουρκογιαννιώτες στην καταγωγή ξεκίνησαν πριν από λίγες ημέρες από την Κωνσταντινούπολη την επίσκεψή τους στα προγονικά εδάφη, ξεκινώντας από την Θεσσαλονίκη και περνώντας στην Έδεσσα, τα Γιαννιτσά, την Καστοριά και φτάνοντας χθες στα Γιάννινα.
Αμέσως μετά την άφιξή τους στην πόλη ο Λουτφού Καραντάγ ζήτησε να τον οδηγήσουν στην οδό Ασωπίου, όπου θέλησε να επισκεφθεί το σπίτι στο οποίο γεννήθηκε την Πρωτομαγιά του 1914. Αυτό και έγινε μέσα σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα με τον 96χρονο Τουρκογιαννιώτη να στέκεται μπροστά στην εξώπορτα και έπειτα να σκύβει και να την φιλά.
Ο προϊστάμενος της 6ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Σπύρος Πανταζής άνοιξε διάπλατα τις πόρτες του κτιρίου και υποδέχθηκε τους αδελφούς Τουρκογιαννιώτες, κυρίως όμως τον 96χρονο που για πρώτη φορά μετά από 85 χρόνια πέρασε το κατώφλι του σπιτιού του.
Ακολούθησε ξενάγηση από τον κ. Πανταζή και ενημέρωση για τις εργασίες αναστήλωσης που έγιναν στο κτίριο, γνωστό και ως αρχοντικό Μίσσιου, προκειμένου να καταστεί και πάλι λειτουργικό και όπου τα τελευταία επτά χρόνια στεγάζεται η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων.
Ιδιαίτερα χαρούμενος και συγκινημένος ο 96χρονος Λουτφού, μιλώντας στην «Ε» θυμήθηκε τα παιδικά του χρόνια και δήλωσε ικανοποιημένος που το σπίτι όπου γεννήθηκε δεν είχε την τύχη άλλων που κατέρρευσαν από την δύναμη του χρόνου, αλλά συντηρήθηκε και είναι σήμερα ένα εντυπωσιακό και επιβλητικό κτίριο.
Η ομάδα των Τουρκογιαννιωτών έμεινε ουσιαστικά για λίγες μόνο ώρες στα Γιάννινα, καθώς αναχωρεί και πάλι σήμερα για τη Θεσσαλονίκη και επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη.
Στη διάρκεια της ολιγόωρης επίσκεψής τους πρόλαβαν να περιηγηθούν στο κάστρο και στο Νησί της Παμβώτιδας. Οι περισσότεροι από αυτούς έδωσαν την υπόσχεση, ότι θα επιστρέψουν και την επόμενη φορά θα είναι και πιο πολλοί, αλλά θα έχουν στη διάθεσή τους και περισσότερο χρόνο προκειμένου να δουν από κοντά τα προγονικά τους εδάφη.

Η παρακάτω ανάρτηση είναι απο το τουρκικό ιστολόγιο yanyafbk

18 HAZİRAN YANYA GEZİSİNDEN GERİYE KALANLAR

Değerli dostlar;

Altta sizlerle paylaşmak istediklerimi sıraladım. Bunlardan biri 18 Haziran Yanya gezisi hakkında ELEFTEROS gazetesinde, diğeri aynı konuda EPIRUSONLINE web sayfasında çıkan yazılar ve resimlerdir. Üçüncü olarak Yanyalı arkadaşım Stergios Nastopuolos'tan bana gelen e-postadır. Dostluğu pekiştirmek ne hoş !
Önce arkadaşımın iletisi:

"Dear friend,

Your friends were here. I met the old wolf Luftu, a very interesting person, whose vitality is admirable, and interesting people as Prof. Filiz and Sefer. The local TV channel was there, when Luftu visited his old home that is preserved as a bulding of the Ministry of Culture today, a quite touching moment. I had the opportunity to talk abou the old Yiannina with new persons asking where are their roots, familiar faces and good people. Mr. Alex. Papadoulos had a great story for his newspaper and channel. Unfortunately I did find the mayor available as he has many troubles now, with the strike in garbage collection service and his was too busy with this. But they met Mr. Pantazis, in charge of the Service for the Newer History Monuments, and of course they visited the worthseeing by the lake and the castle and little island. It was an exhausting program for one day trip, but enough to enjoy the city. Maybe they will organize a longer trip in the future."


και άλλη μία ανάρτηση απο το ίδιο τουρκικό ιστολόγιο.

http://yanyafbk.blogspot.com/2010/05/lozan-mubadillerinin-18-haziran-yanya.html





(Σχόλιο Ορέστη:

Καθ’ όλα συγκινητική και άκρως ανθρώπινη θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κάποιος τη στιγμή της επιστροφής αυτών των ανθρώπων στην περιοχή όπου γεννήθηκαν οι ίδιοι ή οι πρόγονοί τους.

Το ατυχές στην όλη υπόθεση είναι ότι η επίσκεψη αυτή συνέπεσε με τις δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών της "φίλης" Γείτονος χώρας κ.κ. Νταβούτογλου. (ΚαστοριαΝΟ 23/6/2010) Δηλώσεις οι οποίες μόνο τρόμο μπορούν να προκαλέσουν αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του την ιστορία των τελευταίων 100 χρόνων.

Η συνεχόμενη, μεθοδευμένη και ύπουλη τις περισσότερες φορές εξωτερική επιθετική πολιτική της Τουρκίας κάθε άλλο παρά ανθρώπινη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Άκρως αναξιόπιστες οι κραυγές ειρήνης των Τούρκων για την Γάζα, τη στιγμή που κατέχει παράνομα το Βόρειο τμήμα της Κύπρου. Άκαιρες οι φανφαρολογίες και οι κουμπαριές, τη στιγμή που διαμέσω του προξενείου της στην Κομοτηνή προωθεί και επιβάλει, ύπουλα στην αρχή αλλά ξεδιάντροπα φανερά τελευταία, την επικράτησή της στη Δυτική μας Θράκη, ονειρεύεται την Κοσσοβοποίησή της και δεν διστάζει να το δηλώνει προκλητικότατα με κάθε ευκαιρία. (βλ. τον παραπάνω σύνδεσμο). Κροκοδείλια τα δάκρυα για τα θύματα του Μαβι Μαρμαρά ( αποφεύγω εκτενή αναφορά στη λίστα επιβατών του σκάφους... για να μη χαρακτηριστώ και συνομωσιολόγος ) τη στιγμή που διατηρεί στρατεύματα στο Νοτιοανατολικό της τμήμα και ανοιχτό πόλεμο με πρόσχημα την τρομοκρατία ενάντια στον Κουρδικό Απελευθερωτικό Στρατό. Μια Τουρκία η οποία μέμφεται για την ελευθερία, αλλά όσοι τολμούν να δηλώσουν οτιδήποτε το διαφορετικό απο τη γραμμή της χώρας π.χ. διαφορετική εθνότητα, φυλακίζονται. Υπηρεσίες όπως το διαδίκτυο θεωρούνται παράνομες. (βλ. σχετικό άρθρο ). κλπ κλπ. 

Το κακό είναι ότι στη μέση όλων αυτών βρίσκονται οι άνθρωποι. Ο απλός λαός που το μόνο που ζητά είναι να έχει ειρήνη και ίσως μια χούφτα χώμα από τα μέρη του παππού του. Το κάνουνε οι Τούρκοι, το κάνουμε και μείς. "Εκείνοι" έχουν όμως την άνεση να αισθάνονται πιο "ασφαλείς" μιας και οι πολιτικοί τους είναι αυτοί που κρατάν τα χίλια κομμάτια της χώρας τους ενωμένα, σε αντίθεση με μας βέβαια που μάλλον το δύσκολο αυτό έργο το έχει αναλάβει η Παναγιά και για άλλους η Ίσιδα ή η Αθηνά.

Γιατί οι πολιτικοί μας θεωρούν πως ο ελληνικός λαός είναι ηλίθιος (και μεις δεν διστάζουμε να τους επιβεβαιώνουμε κάθε φορά), γιατί κατάφεραν και τον αποκοίμισαν, τον υποδούλωσαν και τον εξευτέλισαν, του στέρησαν την περηφάνια του και την τιμή του.... 

Έτσι πορευόμαστε καχύποπτοι για τους πολιτικούς μας και για τον μπακάλη που δεν μας έκοψε απόδειξη, για το αν θα έχουμε ψωμί να φάμε τον επόμενο Σεπτέμβρη... ακόμα και για τα γεροντάκια που έρχονται απ’ την αντίπερα όχθη για μια χούφτα χώμα ίσως γιατί λένε πως του χρόνου θα φέρουν περισσότερους (ελπίζω αυτοί οι περισσότεροι να μή φέρουν και τα όπλα τους μαζί... και γίνει πόλεμος μεταξύ ΦΥΡΟΜ, Αλβανίας και Τουρκίας για το ποιός θα μας πρωτοπάρει...). Υπάρχει μια καχυποψία γιατί ίσως γιατί στην ιστοσελίδα τους το άγριο βλέμμα του Κεμάλ θυμίζει όλες αυτές τις γενοκτονίες και πως τα 100 χρόνια ιστορίας όχι μόνο δεν έσβησαν τον πόνο και την πικρία της προσφυγιάς αλλά άνοιξαν την όρεξη για την επανασύσταση της Νέας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 

.........επιστημονική φαντασία? Ίσως… 

...μια ματιά στο τριών ημερών αρχείο του ιστολογίου μας ίσως κάνει και σας λίγο πιο υποψιασμένους... Όσο αφορά τους πολιτικούς μας... ας προσέχουν λίγο γιατί τούτη δω η χώρα δεν τους ανήκει... η βασιλεία καταλύθηκε και την χούντα ήταν εκείνοι οι οποίοι την αποκήρυξαν... ας αρχίσουν να σκέφτονται και πάλι για το καλό των ανθρώπων και ίσως η δικαιοσύνη που επιβληθεί κάποια στιγμή απ’ τον λαό, τους κρίνει με επιείκεια....)