Αναρτήσεις
από την ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Του Γιώργου Καπόπουλου
Το νέο Status Quo της Ευρωζώνης τρίζει πριν καν ολοκληρωθεί όπως αποφασίσθηκε τo Μάρτιο στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου. Το παράδοξο της σκληρής μάχης οπισθοφυλακής που δίνει η Γερμανία να μην αλλάξουν τα βασικά του χαρακτηριστικά, να παραμείνει δηλαδή ΟΝΕ χωρίς Οικονομική Διακυβέρνηση και Πολιτική Ένωση.
Η κρίση της Ευρωζώνης προβάλλει πλέον ξεκάθαρα ως πολιτική κρίση όπως το διατυπώνουν δημόσια σε πρόσφατες αναλύσεις τους δύο από τους γνωστότερους αρθρογράφους των Financial Times, o Wolfgang Munchau και ο Martin Wolf. Σε καιρό κρίσης οι χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση ελλείμματος και χρέους βρίσκονται σε αδιέξοδο, καθώς δεν έχουν ούτε την ελευθερία κινήσεων του ελέγχου του εθνικού νομίσματος, αλλά ούτε και τη στήριξη, αλληλεγγύη και μεταφορά πόρων που είναι αυτονόητη σε κάθε ομοσπονδία.
Υπό το φως των παραπάνω είναι αυτονόητο ότι κανένας μηχανισμός, κανένα νέο πακέτο στήριξης δεν θα δώσουν πειστική και οριστική απάντηση στην κρίση της Ευρωζώνης που εκδηλώθηκε πολύ πιο νωρίς από τη δημοσιονομική κρίση της Αθήνας.
Καταγράφηκε από το Νοέμβριο του 2008, όταν η Μέρκελ απέρριψε την πρόταση Σαρκοζί για κοινό ταμείο στήριξης του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος της Ευρωζώνης προκρίνοντας την αντιμετώπιση των προβλημάτων σε εθνικό επίπεδο.
Χωρίς μια πολιτική πρωτοβουλία ανάλογης εμβέλειας με αυτές που έλαβαν οι Κολ-Μιτεράν το 1989-90 για την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ώστε να απορροφηθούν οι όποιοι αποσταθεροποιητικοί κραδασμοί της επικείμενης γερμανικής ενοποίησης, δεν πρόκειται να υπάρξει δυναμική ανάκαμψη των προβληματικών χωρών.
Πολιτική πρωτοβουλία που σήμερα ανήκει στο επίπεδο του ευχολογίου, καθώς η συγκυρία είναι αρνητική, με τη Μέρκελ να καταρρέει εκλογικά και δίχως αμφιβολία μια πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση της Οικονομικής Διακυβέρνησης και της Πολιτικής Ένωσης δεν θα την βοηθούσε.
Ελληνικό περιτύλιγμα
Ένα χρόνο ακριβώς μετά την παραδοχή στο ιστορικής σημασίας ECOFIN της 9.5.2010 ότι η ελληνική δημοσιονομική κρίση είναι μέρος μιας συνολικής κρίσης που κατ' αρχήν πλήττει τους αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης, σε επικοινωνιακό επίπεδο η κρίση εμφανίζεται να έχει ξανά ελληνικό κατά κύριο λόγο χαρακτήρα.
Το τι συμβαίνει έγινε πλέον κατανοητό μετά από έναν καταιγισμό πληροφόρησης και παραπληροφόρησης με πηγή το υπουργείο Οικονομικών στο Βερολίνο, από όπου επιχειρήθηκε στην αρχή να ανοίξει διαπραγμάτευση για τη μεθόδευση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους και στη συνέχεια να δραματοποιηθεί το κλίμα με τη φήμη για κινήσεις της Αθήνας για έξοδο από την Ευρωζώνη.
Πρωτοβουλία - μπούμερανγκ
Μετά την αποτυχία της συνταγής δημοσιονομικής εξυγίανσης στην ευρωπαϊκή περιφέρεια, ο Σόιμπλε άνοιξε τη συζήτηση περί αναδιάρθρωσης με την παραδοχή ή καλύτερα τον ευσεβή πόθο ότι η αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους των προβληματικών με μια σκληρή αναδιάρθρωση θα έπειθε τις αγορές και θα θωράκιζε την Ισπανία.
Πολύ γρήγορα η κίνηση έγινε μπούμερανγκ, προκάλεσε επιπρόσθετη νευρικότητα, κλιμάκωσε τις υποβαθμίσεις της Αθήνας, καθώς πολλαπλασίασε την ήδη θεμελιωμένη δυσπιστία των επενδυτών που γνωρίζουν ότι με τη λειτουργία του Μόνιμου Μηχανισμού ESM μετά το 2013 υπάρχει η απειλή του «κουρέματος» των ομολόγων, με συνέπεια να προεξοφλούν το ενδεχόμενο αυτό με τη αύξηση των επιτοκίων και των ασφαλίστρων κινδύνου.
«Κούρεμα» και ανάπτυξη
Υστερα από ένα ψυχόδραμα δύο εβδομάδων η απάντηση στο Σόιμπλε από τη συντριπτική πλειοψηφία της θεσμικής ευρωπαϊκής ηγεσίας και των εταίρων του είναι σαφής: Η αναδιάρθρωση κινδυνεύει να έχει κόστος και παρενέργειες πολύ μεγαλύτερες από ένα νέο πακέτο δανεισμού της Αθήνας που δημιουργεί προηγούμενο και για το Δουβλίνο και τη Λισαβόνα.
Επιπροσθέτως αρχίζει δειλά-δειλά και τίθεται η πρόκληση των προϋποθέσεων της ανάπτυξης που μέσω δημιουργίας πρωτογενών πλεονασμάτων είναι η μόνη απάντηση στην πρόκληση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους.
Αν πριν από ένα χρόνο ο Γερμανός τραπεζίτης Οτμαρ Ισιγκ έβλεπε τη χρεοκοπία της Ελλάδας σαν μια λύση χαμηλού κόστους αλλά και μήνυμα παραδειγματισμού, σήμερα το κόστος μιας σκληρής αναδιάρθρωσης θεωρείται απαγορευτικό από την πλειοψηφία των Ευρωπαίων συναδέλφων του.
Ακόμη και ο αρθρογράφος της Suddeutsche Zeitung που συνηγορεί υπέρ της αναδιάρθρωσης πιστεύει ότι μόνο ένα είδος «Σχεδίου Μάρσαλ» μπορεί να εξισορροπήσει τις παρενέργειες της σκληρής δημοσιονομικής ευταξίας. Από τη χρεοκοπία ως τιμωρία και παραδειγματισμό μέχρι το σχέδιο Μάρσαλ, η απόσταση είναι μεγάλη.
Μπορεί σήμερα στη Γερμανία να βρίσκονται σε πλήρη αναδίπλωση οι θιασώτες μιας συρρικνωμένης Ευρωζώνης ή ακόμη και οι οπαδοί μιας επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μια επανεκκίνηση της ολοκλήρωσης.
ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Αποτυχία των τριών μνημονίων
Με την προσφυγή της Πορτογαλίας στον Προσωρινό Μηχανισμό EFSF έγινε κατανοητό στο Βερολίνο ότι η συνταγή δημοσιονομικής εξυγίανσης που επεβλήθη στην Ελλάδα και στη συνέχεια στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία δεν αποδίδει κανένα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα:
Δεν πείθει τις αγορές, που δεν πείθονται ούτε για τη βιωσιμότητα του χρέους των τριών προβληματικών ούτε για την πολιτική βούληση της γερμανικής ηγεσίας να αναλάβει έγκαιρα και πειστικά το όποιο εσωτερικό πολιτικό κόστος της συνολικής θωράκισης της Ευρωζώνης. Ετσι ο κίνδυνος να συνεχισθεί το ντόμινο επιθέσεων των αγορών στην Ισπανία, την Ιταλία και το Βέλγιο παραμένει.
Τείνει να δημιουργήσει ένα φαύλο κύκλο χρηματοδότησης και αναχρηματοδότησης που με δεδομένο το σύστημα των εγγυήσεων σήμερα του Προσωρινού Μηχανισμού EFSF και αύριο του Μόνιμου ESM κινδυνεύει να υποθηκεύσει την πιστοληπτική αξιολόγηση ΑΑΑ της Ομάδας των Εξι -Γερμανία, Γαλλία, Φινλανδία, Αυστρία, Λουξεμβούργο και Αυστρία- και να διογκώσει εκτός ελέγχου τον ευρωσκεπτικισμό στην κοινή γνώμη των εν λόγω χωρών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου