Του Γιώργου Γάτου
Οπως προκύπτει από την έρευνα που έγινε σε δείγμα 2.351 «ευέλικτων» συμβάσεων (1.743 νέων συμβάσεων και άλλων 608 συμβάσεων οι οποίες μετατράπηκαν) οι μέσες καταβαλλόμενες αποδοχές μειώθηκαν:
Σε ποσοστό 50,29% για την παροχή 4ωρης καθημερινής εργασίας με καθεστώς μερικής απασχόλησης, αντί του 8ώρου. Ο μέσος όρος των νέων μισθών για την 4ωρη απασχόληση είναι 502,34, αντί των 1.010,60 ευρώ (μείωση 50,29%). Η μείωση του μισθού έφθασε, ωστόσο, έως το 60,64% σε περιπτώσεις 3ωρης ημερήσιας εργασίας (καταγράφηκαν 6 τέτοιες συμβάσεις στο υπό εξέταση δείγμα) και περιορίστηκε στο 16,09% για την 7ωρη απασχόληση (36 συμβάσεις περιείχε το δείγμα του ΣΕΠΕ με μέσο όρο αποδοχών τα 882,50 ευρώ από 1.051,73 ευρώ που ήταν προηγουμένως).
Σε ποσοστό 39,62% για την παροχή 4ήμερης εργασίας, αντί της απασχόλησης με πενταήμερο. Ο μέσος όρος των νέων μισθών μειώθηκε στα 696 ευρώ από 1.152,65 ευρώ που ήταν προηγουμένως. Η έρευνα εντόπισε και ακραίες περιπτώσεις συμβάσεων που προβλέπουν την παροχή εργασίας και αμοιβής μόνο για μία ημέρα την εβδομάδα(!).
Οι νέες προσλήψεις
«Κουρεμένοι» είναι οι μισθοί και για τους νεοπροσλαμβανόμενους με «ευέλικτες» συμβάσεις εργασίας τις οποίες αξιοποιούν όλο και περισσότερο οι επιχειρήσεις, όπως έχουν δείξει τα στοιχεία του ΣΕΠΕ (4 στις 10 συμβάσεις είναι με μερική απασχόληση και εκ περιτροπής εργασία). Οι μέσες αποδοχές αυτής της κατηγορίας των «νέων» εργαζομένων διαμορφώθηκαν ως εξής:
Για την 4ωρη εργασία (που κυριαρχεί σε ποσοστό 61,33% μεταξύ των συμβάσεων μερικής απασχόλησης) ο μέσος μισθός είναι 457,67 ευρώ, για την 3ωρη απασχόληση 356,07 ευρώ και για τη δίωρη 253,38 ευρώ. Ο μέσος μισθός για τις συμβάσεις 5ωρης εργασίας έφτασε τα 544,27 ευρώ, για την 6ωρη τα 672,42 ευρώ και για 7ωρη τα 960,50 ευρώ.
Χαμηλότερα, στα 438,69 ευρώ, κινούνται οι μέσοι μισθοί για την εκ περιτροπής εργασία των νεοπροσλαμβανόμενων. Συχνότερες είναι οι συμβάσεις που προβλέπουν την παροχή εργασίας σε 4ήμερη (σε ποσοστό 24,5%) και σε τριήμερη βάση (σε ποσοστό 38,47%). Κατατέθηκαν, ωστόσο, και συμβάσεις με πρόβλεψη εργασίας και μισθού για μόνο μία ημέρα την εβδομάδα (σε ποσοστό 12,42% επί του συνόλου των συμβάσεων εκ περιτροπής εργασίας του δείγματος) ή και δύο ημέρες την εβδομάδα (για το 24,65%).
Η επικράτηση των ευέλικτων συμβάσεων σε αριθμούς. Το πρώτο δίμηνο του 2011 σε σύνολο 76.874 συμβάσεων:
Οι 43.900 προέβλεψαν εργασία με πλήρη απασχόληση (και πλήρη μισθό).
Οι 32.874 (το 42,76%) ήταν με μερική απασχόληση (24.611 συμβάσεις) και με «εκ περιτροπής» εργασία (8.263 συμβάσεις).
Στο ίδιο διάστημα μετατράπηκαν άλλες 11.331 συμβάσεις από πλήρους απασχόλησης σε συμβάσεις μερικής και «εκ περιτροπής» εργασίας.
Χαμηλές αποδοχές - μειωμένες συντάξεις
Το «τίμημα» των ελαστικών σχέσεων
Οι «ευέλικτα» απασχολούμενοι μπορεί να παραμένουν «ενεργοί» στην αγορά εργασίας, όμως, πληρώνουν, διπλό «τίμημα»: Ως εργαζόμενοι αμείβονται με ιδιαίτερα χαμηλές αποδοχές που, σε κάποιες περιπτώσεις, είναι κατώτερες και από το επίδομα ανεργίας. Ως συνταξιούχοι θα έχουν αντίστοιχα μειωμένες συντάξεις, εφόσον διαρκέσει επί μια 5ετία αυτή η μορφή απασχόλησης (και αμοιβής).
Απασχόληση
Για παράδειγμα, εργαζόμενος που απασχολείται με 4ωρο και έχει για μια 5ετία ως συντάξιμο μισθό 1.000 ευρώ θα εισπράξει σύνταξη 581 ευρώ, ενώ αν είχε απασχοληθεί με 8ωρο και μισθό 2.000 ευρώ θα δικαιούνταν 1.212 ευρώ.
«Η επίπτωση στη σύνταξη θα είναι μεγαλύτερη για τους νέους αφού το νέο ασφαλιστικό συναρτά τις συντάξεις με το ύψος των αποδοχών στο σύνολο του εργασιακού βίου», υπογραμμίζει ο δικηγόρος και εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ» Δ. Μπούρλος, τονίζοντας ότι «όσο επεκτείνονται οι ευέλικτες μορφές εργασίας τόσο μειώνονται και τα έσοδα από εισφορές στα Ταμεία». Για το μισθωτό των 502 ευρώ οι ετήσιες εισφορές στο ΙΚΑ που αναλογούν είναι 3.094 ευρώ, ενώ για το μισθωτό των 1.000 ευρώ είναι 6.221,60 ευρώ (ετήσια απώλεια 3.127,19 ευρώ).